چکیده:
تحقیق حاضر به بررسی تأثیر تورم و قطع ارتباط و مناسبات سیاسی با کشور عربستان بر فریضة حج میپردازد. با توجه به اینکه در زمان حاضر، در کشور ما تشرف به حج از طریق نامنویسی و قرار گرفتن در نوبت اعزام و گذشت زمان نسبتاً طولانی صورت میگیرد، چنانچه نام نویسی جهت اعزام را، همانند سفر از مقدمات وجودی حج به حساب آوریم، رویداد تورم و افزایش هزینة حج، مانع از وجوب نام نویسی نیست، همانطورکه وقوع این رویداد در زمان اعزام، در صورتی که منجر به عدم قدرت مکلف بر پرداخت مابقی هزینة حج باشد کاشف از عدم استطاعت اوست. البته در صورتی که مکلف با استقراض، هزینة حج را تأمین و اقدام به حج نماید، حجش مجزی از حج واجب است، هرچند اگر اموالی معادل با مقداری که قرض گرفته ندارد، استقراض بر او واجب نیست. در فرض قطع ارتباط سیاسی، چنانچه منع قانونی از اقدام به حج از طریق سایر کشورها وجود نداشته باشد و نیز موجب عسر و حرج بر مکلف نشود، اقدام به حج، واجب است، مگر اینکه گفته شود عرفاً برای مکلف، طریق به حج وجود ندارد؛ در اینصورت بقای وجوب حج بر مکلف متوقف بر بقای استطاعت تا زمان از سرگیری روابط بین دو کشور و فراهم شدن امکان اعزام است و اگر در این فرض اقدام به حج نماید مشروط بر اینکه اعمال او از میقات با عسر و حرج همراه نباشد، مجزی از حج واجب او خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
در فرض قطع ارتباط سیاسی، چنانچه منع قانونی از اقدام به حج از طریق سایر کشورها وجود نداشته باشد و نیز موجب عسر و حرج بر مکلف نشود، اقدام به حج، واجب است، مگر اینکه گفته شود عرفاً برای مکلف، طریق به حج وجود ندارد؛ در اینصورت بقای وجوب حج بر مکلف متوقف بر بقای استطاعت تا زمان از سرگیری روابط بین دو کشور و فراهم شدن امکان اعزام است و اگر در این فرض اقدام به حج نماید مشروط بر اینکه اعمال او از میقات با عسر و حرج همراه نباشد، مجزی از حج واجب او خواهد بود .
نتایج حاصل فوق در صورتی قابل پذیرش است که عدم امکان اعزام به حج در سال تحقق استطاعت به دلیل کثرت متقاضیان را یکی از مصادیق اختلال در شرط امکان سیر به حساب آوریم، امّا ممکن است بگوییم مصادیق مطرح در روایات ـ ولو با توسعه ملاک ـ شامل این مورد نمیشود، زیرا سفر برای حج و ملزومات آن به تصریح بسیاری از فقها از مقدمات وجودی حج محسوب میشود، از این رو با تحقق شروط وجوب حج، بر مکلف لازم است در اولین زمان ممکن نسبت به تهیه مقدمات حج و از جمله نام نویسی برای قرار گرفتن در نوبت اعزام، اقدام کند.