عوامل موثر بر گرایش دختران به مانکنیسم (مطالعه موردی: تاثیر عروسک باربی در میان سایر عوامل گرایش به مانکنیسم) مقاله

گرایش دختران به سمت داشتن اندامی­مانکن، دستکاری در ویژگی­های ظاهری و ساخت بدن­اجتماعی از پیامدهای جامعه­مصرفی است؛ که یکی از دلایل آن، الگوپذیری دختران از عروسک­های دوران کودکی می­باشد. از آنجایی که دختران­جوان نسبت به اندام خود حساسیت بیشتری دارند و معمولا درکودکی از عروسک­باربی الگوبرداری کرده­اند؛ تحت تاثیر فرهنگ­باربی یعنی مانکنیسم قرار می­گیرند.لذا هدف­اصلی انجام این پژوهش بررسی تاثیر عروسک­باربی بر گرایش دختران به مانکنیسم در میان سایر عوامل­فردی، خانوادگی،اجتماعی و رسانه­ایی می­باشد. که به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه در حجم نمونه335 نفر انجام شد روش نمونه گیری تصادفی­ساده می باشد و چارچوب­نظری مورد استفاده، نظریه صنعت­فرهنگ، بازاندیشی و کاشت است. بطورکلی یافته­ها نشان می­دهد: عروسک­های دوران­کودکی، بخصوص باربی که چهره و اندام دختری جوان دارد و صنایع زیادی جهت تبلیغ آن بکار گرفته شده، الگویی را به کودک ارائه می­دهند که در دوران نوجوانی و جوانی با آن به همسان­سازی می­پردازد.

با نگاهی به دختران و زنان ایرانی می‌‌توان تلاش‌‌های آنان را برای نزدیک‌شدن به الگوی‌‌ جهانی اندام ایده‌‌آل متوجه شد؛ اگرچه به‌نظر می‌‌رسد این امر کاملا خودخواسته است و زنان در مدیریت بدن خویش آزادی عمل دارند، اما هرگز نباید تأثیر رسانه‌‌ها، صنایع فرهنگی، و عوامل خانوادگی و اجتماعی (نظیر فشارها) را نادیده گرفت، چراکه رسانه‌‌ها معمولا با معیارسازی (ارائة الگویی یک‌سان از ایده‌‌آل ‌‌بدنی) ترکیب خاصی از بدن را «مقبول» و «زیبا» جلوه می‌‌دهند و بدن چاق را به‌سخره می‌گیرند. توزیع فراوانی پاسخ‌گویان برحسب گویة فشارهای اجتماعی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} باتوجه‌به جدول فوق، دانش‌آموزان موردمطالعه فشارهای اجتماعی را بر خود خیلی‌‌زیاد می‌‌دانند؛ به‌طوری‌که، از 335 نفر پاسخ‌گو 270 نفر معتقد بودند مردم افراد چاق را زیاد و حتی خیلی‌‌زیاد تحقیر و تمسخر می‌کنند و مانکن‌بودن را تاحد زیادی باعث پذیرش بهتر اجتماعی و موفقیت در روابط اجتماعی می‌‌دانند؛ بنابراین، به‌نظر می‌‌رسد به‌لحاظ اجتماعی ازسوی مردم و جامعه فشارهایی بر دختران تحمیل می‌شود که می‌‌تواند در گرایش آنان به لاغری و مانکنیسم مؤثر باشد. باتوجه‌به سطح معناداری زیر 05/0 فرض ما با اطمینان 99 درصد تأیید می‌‌شود؛ بنابراین، بین تأثیرپذیری از اطرافیان و گرایش به مانکنیسم رابطة معنادار و مستقیم وجود دارد؛ به این معنی که هرچه دختران بیش‌تر تحت‌‌‌تأثیر اطرافیانشان قرار بگیرند و تأثیرپذیری آن‌‌ها از اطرافیان بیش‌تر باشد بیش‌تر به‌سمت مانکن‌شدن و مانکنیسم روی می‌‌آورند. فرض اصلی پژوهش این بود که به‌نظر می‌‌رسد بین گرایش به مانکنیسم و استفاده از عروسک باربی و صنایع آن درمیان سایر عوامل ‌‌اجتماعی و رسانه‌‌ای رابطة معنادار وجود دارد.