چکیده:
تامینمالی بانکی یکی از روشهای مهم کسب منبع است و با اثرگذاری بر انگیزههای مدیر میتواند رفتار هزینه را تغییر دهد. بهعلاوه، حسابرسی و کیفیت آن به عنوان یکی از سازوکارهای راهبری شرکتی با کنترل انگیزههای فرصتطلبانه مدیر از منافع بانک حفاظت میکند. در این پژوهش، رابطه تامینمالی بانکی با مدیریت هزینه و اثر کیفیتحسابرسی بر آن بررسی گردید. دریافت تسهیلات بلندمدت بانکی به عنوان شاخص سنجش تامینمالی بانکی و طبقه موسسات حسابرسی برای سنجش کیفیتحسابرسی بهکارگرفته شد؛ مدیریت هزینه نیز با استفاده از رابطه بین لگاریتم نسبت هزینههای اداری، عمومی و فروش و لگاریتم نسبت درآمدهای عملیاتی اندازهگیری گردید. در این راستا، دادههای 127 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره 1388 الی 1393 با در نظر گرفتن برخی ویژگیها (762 شرکت- سال) آزمون شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها، تحلیل رگرسیون به روش حداقل مربعات تعمیمیافته با استفاده از دادههای ترکیبی بهکار گرفته شد. نتایج نشان داد هزینه در شرکتهایی که مبادرت به تامینمالی از نظام بانکی میکنند در مقایسه با دیگر شرکتها دستکاری میشود و رفتار متقارنتری را تجربه میکند. بهعلاوه، کیفیتحسابرسی بر رفتار هزینه در این شرکتها اثری ندارد.
خلاصه ماشینی:
چنانچه مدیر در مدیریت هزینه انگیزههای منفعتطلبانه داشته باشد، آنگاه تأمین مالی بانکی ممکن است بر این انگیزهها اثرگذار باشد و رفتار نامتقارن و چسبنده هزینه را کاهش دهد؛ زیرا مدیر در شرایط کاهش درآمد ناچار است برای حفظ شرایط قرارداد بدهی هزینهها را کاهشدهد.
نظریۀ رفتار اقتصادی: معتقد است مدیر هزینهها را به شکل آگاهانه مدیریت میکند و تصمیمات خود را معقول و سنجیده میگیرد به گونهای که منافع شرکت در بلندمدت تأمین شود؛ به این معنی که چنانچه کاهش درآمد موقتی باشد یا میزان درآمدها در آینده مبهم باشد، آنگاه کاهش هزینه از طریق واگذاری منابع گرچه در کوتاهمدت عملکرد را بهبود میدهد، اما در بلندمدت به دلیل هزینههای کسب مجدد منابع و هزینههای فرصت ناشی از کاهش توان عملیاتی به زیان شرکت است ]20[.
در ادبیات نظری به عوامل متفاوتی اشاره شده است که بر انگیزههای مدیران در خصوص مدیریت هزینه اثرگذار هستند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: قراردادهای بدهی: بر این اساس هرچه میزان بدهیهای شرکتی بیشتر باشد، مدیر انگیزۀ بیشتری برای مدیریت هزینه به گونهای که مفاد قراردادهای بدهی تأمین شود، دارد ]41،38[.
در این پژوهش رابطۀ تأمین مالی بانکی با رفتار هزینۀ بررسی و اثر کیفیت حسابرسی بر آن آزمون شد؛ هدف پاسخ به این پرسشها بود که آیا تأمین مالی بانکی بر تصمیمات مدیریت در خصوص تعدیل منابع در شرایط کاهش درآمد اثرگذار است؟ و آیا کیفیت حسابرسی میتواند رفتار هزینه را در شرکتهایی تغییر دهد که تأمین مالی بانکی میکنند؟ به این منظور دادههای 127 شرکت (762 شرکت- سال) پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار در بازۀ زمانی 1388 تا 1393 با استفاده از روش تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.