چکیده:
تحولات صد سال اخیر کشور درزمینۀ نظام اقتصادی، سیاسی و کمبود زمین، ایدۀ انبوهسازی مسکن و مجتمعهای مسکونی را در شهرها رقم زده است. نکتهای که در بررسی روند ایجاد مجتمعهای مسکونی در ایران مشاهده میشود، این است که همواره از توجه به اصول و معیارهای شهرسازی در برنامهریزی و طراحی غالب مجتمعهای مسکونی کاسته شده و اینگونه مساکن از ایجاد محیط مطلوب مسکونی فاصله گرفتهاند. درنتیجه، این موضوع باعث نارضایتی ساکنان شده است. اولین گام در جهت دستیابی به محیط مطلوب و رضایت ساکنان، شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی است؛ بهطوری که شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی ساکنان مجتمعهای مسکونی میتواند در جهت تحلیل وضع موجود سکونت، برنامهریزی برای ارتقای کیفیت زندگی در آن مجتمعها و جلوگیری از تکرار نواقص مفید باشد. بدین خاطر، مقاله حاضر به ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان مجتمعهای مسکونی در شهر مشهد بهعنوان دومین کلانشهر کشور و شناسایی عوامل مؤثر بر آن پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش جمعآوری دادهها به دو صورت اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه) است. جامعۀ آماری پژوهش، ساکنان مجتمعهای مسکونی در شهر مشهد هستند. این پژوهش از طریق انتخاب جامعۀ نمونه، با استفاده از روش کوکران و تکمیل پرسشنامه انجام شده است. روایی پرسشنامهها هم با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ، بیش از 0.7 به دست آمد که نمایانگر روایی مطلوب است. برای تحلیل دادهها نیز از نرمافزار لیزرل و روش الگوسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. براساس نتایج مجموعه عوامل کیفیت محیطی یعنی عوامل عملکردی، تجربی- زیباشناختی و زیستمحیطی بر میزان رضایتمندی سکونتی تأثیرگذار هستند. عامل عملکردی با زیرعاملهای شخصی، اجتماعی و فرهنگی از عامل رضایتمندی دارای رابطۀ معنادار است؛ اما با زیرعامل محیطی رابطۀ معناداری ندارد.