چکیده:
بحرانهای محیط زیستی ایران یکی از شدیدترین بحرانهای محیط زیستی در جهان شناخته شده است. بخش اساسی این بحرانها به سبب نبود آگاهیهای لازم درباره حفاظت از محیط زیست و ارتباط انسان با طبیعت است که در واقع نوعی مشکل فرهنگی به شمار می آید. از این رو نیازمند عزم ملی و بین المللی برای فرهنگ سازی درباره حفاظت از محیط زیست در میان اقشار گوناگون جامعه، به ویژه دانش آموزان هستیم. پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه سبکهای تفکر با نگرش و رفتار محیط زیستی بر اساس تفاوت در جنسیت انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش تمام دبیرستانهای شهر تهران در سال 94-1393 است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر بوده که از میان دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران به روش تصادفی انتخاب شده است. شرکت کنندگان پرسشنامه سبکهای تفکر استرنبرگ– واگنر و پرسشنامه محقق ساخته نگرش و رفتار زیست محیطی را پاسخ داده اند. داده های پژوهش با روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهند که میان سبکهای تفکر و نگرش محیط زیستی رابطه معنادار وجود دارد، اما میان سبکهای تفکر و رفتار محیط زیستی رابطه معنادار وجود ندارد. همچنین براساس بررسی همبستگی میان جنسیت دانش آموزان و رابطه سبکهای تفکر با نگرش و رفتار محیط زیستی، هیچ گونه ارتباط معناداری میان آنها مشاهده نشد. با چنین مطالعاتی می توان عوامل موثر بر گرایشهای انسان را در حفاظت از محیط زیست شناسایی کرد و برای تغییر دادن رفتارهای مخرب و تشویق کردن به رفتارهای مناسب محیط زیستی راه حلهایی را پیشنهاد داد.
خلاصه ماشینی:
همچنین نتایج به دست آمده از جدول فوق نشان می دهد که برای متغیر رفتار، ضریب همبستگی پیرسون میان رفتار محیط زیستی با سبک تفکر قانون گذارانه ٠/٠١٣-، سبک تفکر اجرایی ٠/١٨، سبک تفکر قضایی ٠/٢١، سبک تفکر تک قطبی ٠/١٥-، سبک تفکر سلسله مراتبی ٠/٢٣، سبک تفکر الیگارشی ٠/٣٣-، سبک تفکر هرج و مرج طلب ٠/٢٣-، سبک تفکر کلی ٠/١٩، سبک تفکر جزئی ٠/٢١-، سبک تفکر درونی ٠/٠٤، سبک تفکر بیرونی ٠/١٨، سبک تفکر آزادمنشانه ٠/١٢ و سبک تفکر محافظه کارانه ٠/٠٩ است .
نتایج کلی از ضریب همبستگی رابطه میان متغیرهای نگرش و رفتار محیط زیستی با سبکهای تفکر و سطح معناداری آن در جدول شماره ٦ آمده است .
این پژوهش درصدد است رابطه میان سبکهای تفکر و نگرش و رفتار محیط زیستی را در دانش آموزان بر اساس تفاوت در جنسیت مورد بررسی قرار دهد.
همان گونه که در تحقیق صالحی عمران و آقامحمدی (١٣٨٧) آمده است : با داشتن آگاهی و نگرش مثبت به جنبه های متفاوت محیط زیست ، عملکرد معلمان دوره ابتدایی مورد تحقیق در موقعیتی مناسب قرار ندارد؛ لذا به نظر میرسد که افراد پیامدهای فردی را مهم تر از پیامدهای محیطی میدانند و دارا بودن سطوح پایین شناختی و همچنین نادرست و ناکافی بودن اطلاعات ، اشتباه و ناصحیح بودن نگرشها و باورهای ذهنی نسبت به محیط زیست ، احساس عدم مسئولیت در قبال محیط زیست ، ویژگیهای شخصیتی و معیارهای شخصی و اجتماعی و ...
International Journal of Environmental & Science Education, 5(2), 201-215.