چکیده:
بهرهبرداری بهینه از منابع طبیعی و ساماندهی کاربری اراضی براساس توان اکولوژیکی آنها، نقش مهمی در مدیریت محیطزیست و جلوگیری از تخریب آنها در راستای توسعة پایدار دارد؛بنابراین، بهرهبرداری از توانها و قابلیتهای گردشگری و اکوتوریسمی در هر منطقه، زمینهای پویا و فعال برای توسعة آن منطقه فراهم میکند. از اینرو، ارزیابی توان اکوتوریسمی و تحلیل قابلیتهای مزبور، ضرورتی ویژه دارد. در این پژوهش، ارزیابی تناسب اراضی منطقة خائیز شهرستان بهبهان با شناسایی پارامترهای شیب، جهت، دما، عمق خاک، تحولیافتگی خاک، بافت خاک، زهکشی خاک و تیپ پوشش گیاهی و بهرهگیری از مدلهای تصمیمگیری FUZZY- AHP باکلی و ANP در محیط GIS بهمنظور کاربری اکوتوریسم انجام گرفت. همچنین، بعد از تعیین لایههای موزون استاندارد، تلفیق لایهها با کمک روش WLC صورت گرفت. نتایج نشان میدهد در روش ANP، 23 درصد از سطح منطقه دارای توان درجه یک و در روش FAHP حدود 19 درصد از سطح منطقه دارای توان درجه یک برای کاربری اکوتوریسم است. با توجه به نقشههای نهایی بهدستآمده از هر دو روش و تجزیه و تحلیل آنها در Google Earth، مشاهده شد مناطقی که از هر جهت شباهت یکسان دارند در روش ANP در یک طبقه و در روشFAHP در دو طبقة متفاوت قرار میگیرند که این با واقعیت موجود منطقه سازگار نیست. با استفاده از نرمافزار Google Earth و بررسیهای میدانی، میتوان گفت نتایج روش ANP با واقعیت سازگاری بیشتری دارد و زمینة گسترش فعالیتهای اکوتوریسم در منطقه وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
مقایسۀ دو روش تصمیم گیری Fuzzy-AHP و ANP به منظور رتبه بندی تناسب اراضی به منظور کاربری اکوتوریسم (مطالعۀ موردی: منطقۀ خائیز بهبهان ) حسین اقدر- کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS دانشکدة علوم ، دانشگاه شهید چمران اهواز فاطمه محمدیاری- کارشناس ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین دانشکدة منابع طبیعی ، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان حمیدرضا پورخباز- استادیار گروه محیط زیست دانشکدة منابع طبیعی ، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان وحید رحیمی- کارشناس ارشد جنگل داری و اکولوژی جنگل دانشکدة منابع طبیعی ، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان پذیرش مقاله : ١٣٩٤/٠٣/٢٨ تأیید نهایی: ١٣٩٥/٠٢/٠٧ چکیده بهره برداری بهینه از منابع طبیعی و ساماندهی کاربری اراضی براساس توان اکولوژیکی آن ها، نقش مهمی در مدیریت محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن ها در راستای توسعۀ پایدار دارد؛ بنابراین ، بهره برداری از توان ها و قابلیت های گردشگری و اکوتوریسمی در هر منطقه ، زمینه ای پویا و فعال برای توسعۀ آن منطقه فراهم میکند.
در این پژوهش ، ارزیابی تناسب اراضی منطقۀ خائیز شهرستان بهبهان با شناسایی پارامترهای شیب ، جهت ، دما، عمق خاک، تحول یافتگی خاک، بافت خاک، زهکشی خاک و تیپ پوشش گیاهی و بهره گیری از مدل های تصمیم گیری FUZZY- AHP باکلی و ANP در محیط GIS به منظور کاربری اکوتوریسم انجام گرفت .
در پژوهش حاضر، برای تعیین وزن های هریک از عوامل تأثیرگذار بر ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور کاربری اکوتوریسم از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (Fuzzy AHP) استفاده شد.