چکیده:
چاقی ناشی از تغییرات توده بدنی به علت عدم تحرک کافی و رژیم غذایی نامناسب یکی از مشکلات فزاینده نسل امروز به خصوص در دوره نوجوانی می باشد، به طوری که این چالش در روند تبدیل به یک بحران جهانی است . از اقدامات موثر جهت کنترل چاقی، اجرای ورزش و رژیم غذایی میباشد. هدف از اجرای این پژوهش تعیین تاثیر رژیم ١٤ روزه محدودیت کربوهیدرات با تمرین مقاومتی بر نیمرخ لیپیدی و ترکیب بدنی در دختران نوجوان چاق دولتی شهر دهدشت می باشد. روش این پژوهش نیمه تجربی بود. روش نمونه گیری در این پژوهش به روش نمونه گیری انتخابی و در دسترس انتخاب بر اساس معیارهای ورود به پژوهش ، گرفتن سوابق بیماری و پرونده های بهداشتی، ٣٤ نفر نوجوانان چاق که در پرجمعیت ترین مدرسه راهنمایی و دبیرستان شهر دهدشت انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی به دو گروه مساوی گروه تمرین مقاومتی و رژیم غذایی (١٧ نفر) و گروه رژیم غذایی بدون تمرین (١٧ نفر) تقسیم شدند. رژیم غذایی کم کالری برای هر دو گروه ٥٠٠ کیلو کالری کمتر از انرژی محاسبه شده روزانه بود. برنامه تمرین مقاومتی نیز با شدت ٥٠ تا ٦٠ درصد یک تکرار بیشینه به مدت ٢ هفته اجرا گردید. این تمرینات ٤ جلسه در هفته و هر جلسه به مدت ٥٠ دقیقه اجرا شدند. شاخص های نیمرخ لیپیدی خون شامل لیپوپروتیئن با چگالی پایین (LDL-C)، لیپوپروتیئن با چگالی بالا (HDL-C)، کلسترول تام (TC) و
تری گلیسرید (TG) و شاخص های ترکیب بدنی قبل و ٤٨ ساعت پس از پایان تمرین اندازه گیری شدند.
تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از آزمون Tمستقل برای T وابسته برای مقایسه میانگین درون گروهی و
مقایسه میانگین های بین گروهی استفاده شد. نتایج نشان داد کاهش معناداری در متغییرهای وزن، شاخص
توده بدنی، دور شکم، نسبت دور شکم به دور باسن، درصد توده چربی بدن، توده چربی بدن و
شاخصهای بیوشیمی HDL-C به جزء TC, TG, LDL-C هم در گروه تمرین مقاومتی و رژیم
غذایی و هم در گروه رژیم غذایی بدون تمرین مقاومتی مشاهده شد. در حالی که بین دو گروه تمرین
مقاومتی و رژیم غذایی و گروه رژیم غذایی بدون تمرین مقاومتی تفاوت معناداری در کاهش شاخص
توده بدنی مشاهده نشد می توان نتیجه گرفت که تمرین مقاومتی و رژیم غذایی، تاثیر مطلوبی بر ترکیب
بدنیو برخی از شاخصهای نیم رخ لیپیدی دارد. هر چند بین این دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد.
کافی نبوده دوره مداخله (رژم غذایی و ورزش)، تواتر و شدت تمرینات می تواند از جمله علل احتمالی
خلاصه ماشینی:
"رحیمیان مشهد (١٣٨٩) در پژوهشی به بررسی تأثیر برنامه ی تمرین هوازی و رژیم غذایی بر عوامل خطر سازی قلبی- عروقی و فشار خون زنان مبتلا به اضافه وزن ، چاق و فشار خون بالا پرداختند به این نتیجه رسیدند که در هر دو گروه کاهش معنی داری در وزن ، توده بدنی (BMI)، میانگین فشار خون سرخرگی (MBP)، درصد چربی بدن (PBF)، فشار خون سیستولی (BPS) و افزایش معنی داری در اکسیژن مصرفی بیشینه نشان دادند (رحیمیان مشهد، ١٣٨٩).
ناسیس و همکاران (٢٠٠٥) در پژوهشی که بر روی نوجوانان چاق و دارای اضافه وزن را در یک برنامه تمرین هوازی و مقاومتی به مدت ١٢ هفته با بهبود ١٨ درصد در تناوب قلبی- تنفسی max Vo٢ شرکت دارند به این نتیجه رسیدند که به دنبال تغییر در درصد چربی و وزن بدن ، توده بدون چربی و عضلانی بر اثر تمرینات ورزشی افزایش داشت (ناسیس و همکاران ، ٢٠٠٥).
اصلاح شیوه زندگی از راه انجام فعالیت ورزشی و یا رژیم غذایی در بهبود اختلالات چربی مؤثر است و مقدار این اثرگذاری به سطح اولیه اختلالات چربی بستگی دارد (جانیزوفسکی و همکاران ،٤ ٢٠٠٨) نتایج پژوهش حاضر نشان داد، کاهش معنادار در سطوح HDL-C در گروه تمرین مقاومتی و رژیم غذایی نسبت به گروه رژیم غذایی بدون تمرین مشاهده شد.
Aerobic exercise training improves insulin sensitivity without changes in body weight, body fat, adiponectin, and inflammatory markers in overweight and obese girls."