چکیده:
متون مقدس در دستیابی به معنای دشمن و شناسایی آن بسیار مهماند. دشمن در اندیشه دینی میتواند از زوایای گوناگون بررسی و به انواع متفاوتی تقسیم شود. صرفنظر از نوع دشمن، میتوان به جهت مهمترین خصوصیت مشترک تمام آنان، که مخالفت با خداوند و رسولان او است، ویژگیهای دشمنان دینی را بررسی کرد. با واکاوی خصوصیات دشمنان در قرآن کریم و کتاب مقدس یهودیان (تنخ)، اولاً میتوان به تعریف جامعی از دشمن در منظر دینی دست یافت؛ سپس با شناخت دقیق از اندیشه دینی هر دو مذهب، روابط بهتری در بین پیروان دو دین برقرار کرد. این پژوهش با استخراج و دستهبندی ویژگیهای اکتسابی دشمن در معنای عام، به اشتراکات و افتراقات متنی دو کتاب مقدس در این زمینه پرداخته است. اشتراکات در تبیین خصوصیات دشمن در هر دو کتاب بسیار فراوان است، تا حدی که به جز «انکار معاد»، به عنوان یکی از ویژگیهای دشمن در قرآن، هر دو کتاب به ویژگیهای یکسانی اشاره کردهاند، مانند تکبّر، سرکشی، پیمانشکنی، ستمگری و کینهتوزی. افتراقات بین این دو متن، دامنه کمتری را به خود اختصاص میدهد.
خلاصه ماشینی:
صرف نظر از نوع دشمن ، می توان به جهت مهم ترین خصوصیت مشترک تمام آنان ، که مخالفت با خداوند و رسولان او است ، ویژگی های دشمنان دینی را بررسی کرد.
با واکاوی خصوصیات دشمنان در قرآن کریم و کتاب مقدس یهودیان (تنخ )، اولا می توان به تعریف جامعی از دشمن در منظر دینی دست یافت ؛ سپس با شناخت دقیق از اندیشه دینی هر دو مذهب ، روابط بهتری در بین پیروان دو دین برقرار کرد.
تعریف «دشمن » در قرآن کریم و تنخ دشمن در قرآن ، فرد مخالف خداوند و رسولان او است که از حدود الهی تجاوز می کند: «و من یعص الله و رسوله و یتعد حدوده یدخله نارا خالدا فیها و له عذاب مهین » (نساء: ١٤)؛ دشمنی با خداوند و رسول او، عقوبت دنیوی و اخروی دارد (نک .
٢. ویژگی های دشمن در قرآن کریم و تنخ مشرک ،کافر، منافق و اهل کتاب معاند با رسول اکرم صلی الله علیه وسلم از دشمنان دینی در عصر نزول قرآن به شمار می آیند.
وجوه تشابه فراوان در ویژگی های دشمن در دو کتاب ، بیانگر تعریف یکسان قرآن کریم و تنخ از مفهوم دشمن است .
در تنخ به تفصیل از پیمان شکنی های بنی اسرائیل در ادوار گوناگون سخن گفته شده که قرآن نیز به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره کرده است .
بیان های قرآن کریم و تنخ درباره «غفلت » نیز یکسان است ؛ اما تنخ بیشتر نگاه تاریخی به غفلت دشمنان دارد و قرآن نگاه اخلاقی.