بررسی تحول جایگاه زلیخا از واقعیت به تخیّل (با تاکید بر ویژگی‌های مثبت و منفی زلیخا در تلمیحات بعضی از شاعران) مقاله

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده‌اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قرار گرفته است، در این سروده‌ها دو نگاه کلی دیده می‌شود، یکی نگاه عینی و منفی به شخصیت زلیخا که بیان‎گر شخصیت واقعی اوست و دیگر، نگاه مثبت به وی که گرچه از نظر تاریخی دارای اعتبار چندانی نیست و در واقع تعیین کننده‎ی جایگاه تخیلی او در شعر فارسی است اما به دلیل ارتباط زلیخا با حضرت یوسف و تأثیرپذیری او از این شخصیت الهی، جلب توجه شاعران را در پی داشته است. با وجود مقالاتی که در زمینه‎ی این داستان نوشته شده است اهمیت این جستار در این است که تا کنون تحقیق مستقلی درباره‎ی نوع نگاه شاعران به شخصیت زلیخا انجام نشده است. این تحقیق به‌صورت توصیفیتحلیلی انجام گرفته و سعی بر آن بوده است که از سروده‎های همه‎ی سبک‏های شعری استفاده شود هرچند که توجه به این ماجرا در اشعار شاعران سبک هندی به‌ویژه صائب تبریزی از نمود بیشتری برخوردار است.