چکیده:
کلیه شئونات زندگی اجتماعی ایران، از رهگذر تهاجم و حضور ترکان تیموری تحت تاثیر قرار گرفت. امروزه نتایج حاصل از حمله و هجومترکان تیموری و تسلط آنها بر ایران مورد بحث و بررسی عده‌ای از محققان قرار گرفته و نظرات مختلف و گاه متضادی را اظهار داشته‌اند. عده‌ای بر این باورند هجومتیموریان مانند مغولان با سوختن و کشتن و ویرانی‌ها توام بوده، عده‌ای دیگر نیز بر این عقیده‌اند که ویرانگری‌های آنها دوام نداشت و به مرمت و بازسازی شهرها و روستاهایی پرداختند که در حین یورش آنها ویران شده بودند. بررسی و مطالعه دیدگاه‌های فوق نشان می‌دهد که تمامی این نظریات به ارزیابی و بیان کلی حمله تیموریان در حیات شهری ایران بسنده کرده و به بررسی موردی نپرداخته‌اند و هر کدام با مشاهده و بررسی وضعیت یک شهر یا ناحیه در زمان خاص، به نتایج فوق دست یافته‌اند. از طرف دیگر نظریات مزبور بیشتر دچار بزرگ‌نمایی نقش تیموریان در رشد و زوال حیات شهری در ایران هستند و هیچ کدام به دیگر عوامل موثر بر حیات شهری ایران توجه نکرده‌اند. این روش تحقیق، هدفش روشن ساختن اختلافات مطالب ارائه شده در رابطه با حملات تیموریان در برخورد با شهرها می باشد که کاملا نظرات متفاوتی را ارئه می دهد.
خلاصه ماشینی:
"عوامل زیر باعث رشدو توسعه و افزایش جمعیت و گسترش شهرهای ایران در دوره ی تیموریان گردید: ١-موقعیت مناسب جغرافیایی و برخورداری از آب و هوای کافی وزمین های قابل کشت : استقرارو توسعه فضایی شهرهاو روستاها در درجه اول تابع شرایط محیطی و جغرافیایی آنهااست و فضاهای مجاور شهری و روستایی در ارتباط با عوامل گوناگون محیط طبیعی می باشدو شرایط اقلیمی حاکم بر آن در جهت توسعه شهرهاو روستاها نقش تعیین کننده ای دارند.
عواملی مانند موقعیت مناسب جغرافیایی و برخورداری ازآب کافی وزمین های قابل کشت و تولیدات صنعتی و محصولات صادراتی ، موقعیت مناسب تجاری و قرار داشتن در کنار جاده ای ارتباطی ، موقعیت مدنی و وجود منابع زیرزمینی ، موقعیت شهرهای مذهبی ، وجود اماکن متبرک به ویژه مزارات مقدس شیعیان وشیوخ صوفی ، موقعیت سوق الجیشی و بهره مندی از استحکامات طبیعی و نظامی دارا بودن مرکزیت سیاسی و تاسیسات اداری و مراکز فرهنگی و هنری ، فعالیت های عمرنی بزرگان و حاکمان محلیف فعالیت های عمرانی سلاطین و وزرای سلاطین و بزرگان و امرای سپاهیان نظامی تیموریان ، مهاجرت به شهرهای در حال توسعه باعث رشدو افزایش جمعیت و گسترش شهرهای دوره تیموریان گردیدو عواملی مانند:تغییر شبکه ی راه هاو از دست دادن موقعیت تجاری و شبکه آبیاری و تنزل موقعیت کشاورزی ، اقلیم نامساعد، عدم دسترسی به آب چاه وزمین قابل کشت ،طغیان و شورش مردم شهرهاو روستاها علیه حاکمان محلی بر سر قدرت ، کوچ ساکنان شهرها، از دست دادن مرکزیت سیاسی و اداری ، حملات نظامی براثر اغتشاشات داخلی و آشوب های سیاسی ، حملات نظامی بر اثر درگیری های خارجی و لشکرکشی متقابل بین تیموریان و ترکمانان قره قویونلو."
(
, 
, 
)
