چکیده:
رشد و تعالی و طی کردن مسیر کمال در شرایط امروز، نیازی مسلم و قطعی برای جوامع شمرده می‌شود و این امر جز با طراحی و تدوین خط مشی حرکت به‌سوی پیشرفت محقق نخواهد شد، ازاین‌رو تدوین خط مشی پیشرفت از دیرباز مد نظر بسیاری از فرهیختگان بوده است. اندیشمندان در جوامع اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و متناسب با فرهنگ اسلامی، می‌توانند با بهره‌گیری از قرآن به‌عنوان یگانه منبع کلام وحی، بدین امر بپردازند. نوشتار پیش روی در صدد است تا به شناسایی انواع کنش‌های اجتماعی به‌عنوان یکی از متغیرها در فرایند پیشرفت مبتنی بر آموزه‌های قرآن بپردازد و در این مسیر، از طریق روش‌شناسی تحقیقات کیفی و مکانیزم نظریه زمینه‌ای، به مطالعه قرآنی پرداخته است. در تئوری زمینه‌ای از سه نوع کدگذاری متمرکز، محوری و گزینشی برای طبقه‌بندی داده‌ها استفاده می‌شود. بر این اساس، ابتدا مفاهیم و مقولات مرتبط از آیات قرآنی استخراج شده و چگونگی ارتباط آنها با هم نیز بیان شده و در نهایت منجر به شکل‌گیری نظریه‌ای در زمینه انواع کنش‌های اجتماعی در فرایند پیشرفت شده است. این دسته از کنش‌ها شامل کنش‌های کنترلی، اصلاحی، مشارکتی، انسجامی و عاطفی است که در تعامل با هم، نوع زمینه پیشرفت را مهیا می‌سازد.
Development and sublimation، and faring the path of perfection in today’s conditions is regarded an inevitable and definitive requirement for the human societies and this will not be achieved except through planning and devising a guideline for moving toward development. Thus، devising the progress guideline has been taken into consideration by many elites since long time ago. The thinkers in Islamic societies have not been an exception to this rule، either; they can undertake this task proportionate to the Islamic culture by using the Qur’an as the only source of Revealed Words of Allah.
The present paper is intended to identify various kinds of social actions as one of the variants in the process of progress based on the Qur’an’s teachings and has، in this respect، undertaken the Qur’anic study through the methodology of quality investigation and background theory mechanism. In background theory، three types of concentrated، pivotal، and selective coding have been used for classification of the data. On this basis، first، the concepts and categories related to the Qur’anic verses have been extracted and their relation to each other has been explained and finally، a theory on various social actions in the process of progress has been formed. These groups of actions include control، correctional، participatory، cohesive، and emotional actions that would interactively prepare the type of background for progress.
خلاصه ماشینی:
"10/49 103/3 2 شیوه‌های نظارتی امر به معروف و نهی از منکر اشاعه خوبی‌ها، بهبود مناسبات اجتماعی، هم‌افزایی اجتماعی، جلوگیری از کجروی‌ها و اشاعه ارزش‌ها و هنجارها 114/4 17/31 41/22 85/7 104/3 3 شیوه‌های اصلاحی 4 کنش‌های انسجامی آزاداندیشی انتخاب و گزینش بهترین سخن مبتنی بر خرد بدون توجه به گوینده 18/39 5 کنش‌های مشارکتی مرابطه وصول جامعه به سعادت حقیقی دنیا و آخرت، اشاعه فرهنگ آرمانی جامعه، ایجاد تعامل مطلوب 200/3 103/3 18/39 2/5 مشورت مشارکت در خرد جمعی، تصمیم‌گیری جمعی در مقدرات جامعه، از نشانه‌های عقلانیت، هدایت یافتگی 159/3 38/42 دانش اندوزی سفر به منظور دانش اندوزی و انتقال به دیگر هم‌نوعان 18/39 122/9 جهاد تربیت نیروهای مهذب و کارآمد، زمینه هدایت یافتگی 78/22 69/29 همکاری در امور خیر ایجاد مودت و دوستی و اشاعه فرهنگ محبت و عشق ورزیدن به هم‌نوع، هم افزایی 2/5 نمودار کنش‌های اجتماعی در فرایند پیشرفت آرامش زوج مکمل طرفین شکوفایی ازدواج تنظیم رفتار جنسی تولید نسل تولید نیروی کار ـ کنش عاطفی اشاعه فرهنگ برادری استحکام پیوندهای خویشاوندی ـ کنش نظارتی امربه معروف و نهی از منکر جلوگیری از نابهنجاری وتداوم هنجارها ـ کنش اصلاحی آزاداندیشی مقولات کنشی وحدت و یکدلی هم‌افزایی زمینه پیشرفت ـ کنش انسجامی مشورت ائتلاف قلوب همبستگی زمینه پیشرفت مناسک نماد وحدت و همبستگی همکاری در جهت امور نیک هم‌افزایی زمینه پیشرفت ـ کنش مشارکتی فراگیری دانش و انتقال آن به دیگران زمینه پیشرفت جهاد تربیت نیروهای مهذب و کارآمد زمینه پیشرفت زمینه هدایت کدبندی گزینشی کنش‌های اجتماعی در مرحله پایانی کدگذاری که از آن با عنوان گزینشی تعبیر می‌شود، محقق در صدد است از رهیافت کدگذاری دو مرحله پیشین، به یک انسجام فکری برسد تا است که میان تحلیلگر و داده‌ها رخ می‌دهد (استراوس و کربین، 166)."
(
, 
, 
)
