چکیده:
در این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی نواحی تولید و انتقال نیرو در صنعت برق ایران در طی زمان و با توجه به ماهیت سیستمی مراحل تولید و انتقال برق، دو رویکرد تحلیل پوششی داده های شبکه ای و تحلیل پنجره با هم ترکیب شده است. این سیستم شبکه ای دارای خروجی نامطلوب و مطلوب نهایی و میانی بوده و دارای دو مرحله تولید و انتقال برق در بازه زمانی 1391 تا 1393 است. متغیرهای ورودی و خروجی مرحله اول و دوم به ترتیب مصرف داخلی نیروگاه ها، سوخت مصرفی و بازده حرارتی، راندمان، قدرت نامی نیروگاه و قدرت عملی نیروگاه، حداکثر بار تولیدی، تولید ویژه و تولید ناویژه، ظرفیت پست های انتقال نیرو و طول خطوط انتقال نیرو و درنهایت انرژی تحویلی و تلفات انرژی در نظر گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که با توجه به مجموعه امکان ادغام شده طی سه دوره، در سال 1392 از نظر کارایی کل و کارایی مرحله تولید بالاترین تعداد واحدهای کارا وجود دارد؛ درحالی که در مقایسه با مرز کارای سه دوره ای، مرحله تولید برق بیشترین واحدهای ناکارا را دارد و افزایش تعداد واحدهای کارا در مرحله کارایی کل ناشی از کارایی بالای شرکت های برق منطقه ای است.
خلاصه ماشینی:
"در این ارزیابی به جای مرز کارای مرحله اول ، دوم و کل سیستم در یک دوره زمانی ثابت ، از مرز کارای حاصل از مجموعه امکان ادغام شده حاصل از دوره های زمانی چندگانه موجود در تحلیل استفاده شده است ؛ از سوی دیگر تفکیک ورودیها و خروجیهای مطلوب و نامطلوب نهایی و میانی سیستم تولید و انتقال برق نیز نوآوری کاربردی این پژوهش محسوب میشود؛ بنابراین طراحی مدلی ریاضی برای سنجش ناکارایی سیستم دومرحله ای تولید و انتقال برق در طی دوره های زمانی هدف اصلی پژوهش حاضر است .
در DEA سنتی مدل های ناپارامتریک برای سنجش کارایی در طی زمان وجود دارد که ازجمله این مدل ها میتوان روش تحلیل پنجره ١، شاخص مالم کوئیست ٢ و رویکرد تحلیل پوششی داده های پویا٣ را نام برد؛ اما در زمینه ارزیابی کارایی سیستم های فرایندی در طی زمان مطالعات اندکی صورت گرفته و مدل های شبکه ای پویا در قالب فرمولاسیون مختلف ارائه شده است که برای نمونه به برخی از آن ها اشاره میشود.
این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد این گونه سیستم ها در طی زمان و با توجه به ویژگیهای تحلیل پنجره DEA، به دنبال استفاده از ویژگی مجموعه امکان ادغام شده این مدل بوده و تحلیل پنجره DEA را با تحلیل پوششی داده های شبکه ای ادغام نموده است ؛ بنابراین بر اساس مدل تحلیل پوششی داده های شبکه ای خلیلی و شهمیر (٢٠١٥) و ویژگی مجموعه امکان ادغام شده تحلیل پنجره ، مدلی ارائه میشود که در آن متغیرهای مطلوب و نامطلوب در نظر گرفته خواهد شد."