چکیده:
ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎت راﻧﻨﺪﮔﯽ در اﯾﺮان ﯾﮏ ﻣﻌﻀﻞ ﺟﺪی اﺳﺖ و اﯾﺮان ﺟﺰو ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻣﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻣﺮگ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺼﺎدﻓﺎت راﻧﻨﺪﮔﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﺪ. ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﭘﻮﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﯾﺎدﺷﺪه در اﯾﺮان و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ ﻣﺜﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﻠﻔﺎت ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﯽ ﺑﺮد. ﺑﻪ ﻃﻮرﮐﻠﯽ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎت راﻧﻨﺪﮔﯽ اﺑﻌﺎد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ دارد و ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع ﭼﻨﺪﺑﻌﺪی ﯾﺎ ﭼﻨﺪوﺟﻬﯽ و دارای ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﯾﮑﺮد ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ، اﺑﺘﺪا ﭘﺲ از ﺑﯿﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ در ﻃﻮل زﻣﺎن، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﭼﻬﺎر دﺳﺘﻪ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﯾﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﻬﻢ و اﺛﺮﮔﺬار ﻟﺤﺎظ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﮑﻞ دﻫﻨﺪه ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ، رواﺑﻂ ﻋﻠّﯽ - ﻣﻌﻠﻮﻟﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ ﺷﻮد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻮردﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ زﯾﺮﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ اﺻﻠﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه و ﺑﺮای ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﯾﺎ زﯾﺮ ﺑﺨﺶ ﻧﻤﻮدار ﻋﻠّﯽ- ﻣﻌﻠﻮﻟﯽ اراﺋﻪ و در ﭘﺎﯾﺎن ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎی راﻫﺒﺮدی ﺑﻬﺒﻮددﻫﻨﺪه رﻓﺘﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻌﺎل ﺳﺎزی ﯾﺎ راه اﻧﺪازی ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺘﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﻧﺎم ﺳﺎزﻣﺎن راﻫﺒﺮ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش با استفاده از رویکرد پویاییهای سیستم ، ابتدا پس از بیان مسئله در طول زمان ، با توجه به پیشینه و مصاحبه های صورت گرفته چهار دسته عامل اصلی به عنوان عوامل یا متغیرهای مهم و اثرگذار لحاظ شده و با توجه به عوامل شکل دهنده هر یک از متغیرها، روابط علی - معلولی استخراج میشود.
(رجوع شود به تصویر صفحه) برای نمونه ، حلقه متوازن کننده B١ نشان میدهد که افزایش تعداد تصادفات رانندگی با مدتی تأخیر باعث افزایش آگاهی مردم و سازمان های مردم نهاد (NGO) نسبت به این موضوع خواهد شد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) برای نمونه ، حلقه تقویت کننده R١٤ نشان میدهد که افزایش سطح داده های معتبر باعث افزایش سطح قوانین کلان مناسب میشود و متعاقب آن اثرگذاری سازمان راهبر افزایش مییابد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) برای نمونه ، حلقه متوازن کننده ی B٨ نشان میدهد که افزایش رفتارهای پرخطر باعث افزایش احتمال بروز تصادف و متعاقبا افزایش تعداد تصادفات میشود و این موجب شده تا تصادفات بر نیاز به افزایش مبلغ جریمه اثر گذاشته و به دنبال آن مبلغ جریمه افزایش مییابد.
با فعال سازی سازمان راهبر میتوان شاهد بهبودهای قابل توجهی در رفتار مدل بود؛ زیرا میتواند به صورتی جامع نگر بر بخش فرهنگ ، نیروهای پلیس ، ارتقای راه ها و به طورکلی تخصیص مناسب بودجه ، اثرگذار باشد و تصمیمات مناسبی را اتخاذ کند؛ بااین حال میتوان به دنبال ظرفیت های دیگری برای حمل ونقل بود تا از بار ترافیکی و احتمال بروز تصادف جلوگیری شود.
The requirements and challenges in preventing of road traffic injury in Iran.