چکیده:
کتاب اسالیب المعانی حلقه ایی کوچک اما ارزشمند از مجموعه کتاب هایی است که در دانش بلاغت به سلک تحریر درآمده است، نویسنده کتاب کوشیده است با تجزیه و تحلیل آیات قرآن بر مبنای دانش معانی دریچه تازه ایی را در برابر پویندگان و جویندگان علوم قرآنی از یک سو و دانش بلاغت از سوی دیگربگشاید. این پژوهش در صدد پاسخ دادن به سوالات زیر است: نقاط قوت و ضعف کتاب اسالیب المعانی فی القرآن الکریم چیست؟ و چقدر نویسنده در تحلیل مسائل علم معانی در اثر خودش موفق بوده است؟
نگارنده در نهایت به این نتیجه رسیده است که وجود دقت و موشکافی نویسنده در تجزیه و تحلیل آیات قران و بهره جستن از نظریات بزرگان دانش بلاغت و استفاده از منابع فراوان و ارایه یک منبع جدید اسلامی در برابر دیگر آثار که معمولا به مثال های تکراری و گسسته از اشعار شاعران تکیه می زنند، کاستی هایی در اعراب گذاری و رعایت نکردن ارجاعات و استناد به نظر دانشمندان بدون ذکر منبع و برخی اشتباهات علمی و تایپی وجود دارد که اصلاح آن ضروری می نماید. گفتنی است روش بررسی حاضر نقدی– تحلیلی است.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش با روش نقدي - تحليلي درصـدد پاسـخ دادن بـه ايـن سـؤالات اسـت : نقـاط قـوت و ضعف کتاب أساليب المعاني في القرآن الکريم چيست ؟ چه ميزان نويسنده در تحليل مسائل علم معاني در اثـر خودش موفق بوده است ؟ در نهايت ، نگارندٔە اين مقاله به اين نتيجه رسيده است که با وجود دقت و موشـکافي نويسنده در تجزيه و تحليل آيات قرآن و بهره جسـتن از نظريـه هاي بزرگـان دانـش بلاغـت و اسـتفاده از منـابع فراوان و ارائۀ يک منبع جديد اسلامي در برابر ديگر آثار، که معمولاً بـه مثـال هـاي تکـراري و گسسـته از اشـعار شاعران تکيه ميزنند، کاستي هايي در اعرابگـذاري و رعايـت نکـردن ارجاعـات و اسـتناد بـه نظـر دانشـمندان بدون ذکر منبع و برخي اشتباهات علمي و تايپي وجود دارد که اصلاح آن ضروري است .
اشـاره کـرد، امـا بـا مطابقـت دادن مطالب مورد استناد و منابع مورد استفاده مشخص شد که نگارنـده در برخـي مـوارد امانت داري را به شکل کامل و درست رعايت کرده است ، براي مثال : - صـفحۀ ٢٥٠، پــاراگراف بــه نقـل از دلائــل الاعجـاز و الايضـاح (القزويني ، ١٩٨٠؛ الجرجاني ، ١٤٠٤ هـ: ٢٠٩) - صفحۀ ٢٦٢، پارگراف ماقبل آخر به نقل از سيبويه (سيبويه ، ١٣١٦ هـ : ٧) - صفحۀ ٢٦٩، نظر سکاکي ذيل «مقام الخطاب »(سکاکي ، ١٩٣٧: ٢٧١) - پارگراف دوم، صفحۀ ٤٦٢(العلوي اليمني ، ١٩٨٠: ٩٤ و ٧٨) - نظر زرکشي، دربارٔە تقديم و تأخير مسندإليه ، صفحۀ ٣٠٤ (الزملکاني ، ١٩٧٤: ٣٠٣) ٣.