چکیده:
نقد، داوری و تشخیص قوت و ضعف اثر، نشان دادن کاستیها و نمودن راههای تازه و حفاظت از سلامت و حریم دانش است. در هر عصری افرادی هستند که به عرضة آثار نازل، سست و بیپایه اقدام میکنند. ازاینرو، لازم است ناقدان با التزام به اخلاقیات و اصولی خاص، اقدام به نقد آثار نموده و مدافع و حافظ سلامت علمی جامعه باشند. علامه طباطبائی نیز محقق و عالمی فرهیخته و ناقدی متخصص بودند که سره را از ناسره تشخیص میدادند. این مقاله تلاش دارد ضمن تحلیل معنای نقد و بیان مهمترین اصول اخلاق نقد، مصادیقی از رعایت اخلاق نقد در سیرة علمی علامه طباطبائی بررسی کند. بررسی سیره علمی ایشان از خلال منابع مکتوب و به روش کتابخانهای، حاکی از این است که علامه طباطبائی مهمترین اصول حاکم بر نقد مانند داشتن انگیزة الهی و معنوی، آزاداندیشی و پرهیز از تعصب، نقدپذیری و انصاف علمی، پشتکار و خستگیناپذیری، داشتن تخصص نقد، برهانی و مستدلنویسی، جسارت علمی، حفظ حرمتها و عدم هتاکی در نقد را رعایت کرده است.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله تلاش دارد ضمن تحلیل معنای نقد و بیان مهمترین اصول اخلاق نقد، مصادیقی از رعایت اخلاق نقد در سیرة علمی علامه طباطبائی بررسی کند.
بررسی سیره علمی ایشان از خلال منابع مکتوب و به روش کتابخانهای، حاکی از این است که علامه طباطبائی مهمترین اصول حاکم بر نقد مانند داشتن انگیزة الهی و معنوی، آزاداندیشی و پرهیز از تعصب، نقدپذیری و انصاف علمی، پشتکار و خستگیناپذیری، داشتن تخصص نقد، برهانی و مستدلنویسی، جسارت علمی، حفظ حرمتها و عدم هتاکی در نقد را رعایت کرده است .
استاد علامه همت خود را برای مقابله با آنها و ابطال نظریاتشان به کار گرفت و نقاط ضعف مکتب ماتریالیسم را به شیوهای منطقی تبیین کرد و جهانبینی توحیدی، معرفتشناسی الهی و سایر مطالب کلیدی حکمت متعالیه را با نام اصول فلسفه و روش رئالیسم به رشته نگارش درآورد (همان، ص 217).
علامه پس از پژوهش و گردآوری اطلاعات، آنها را با معیارهای قرآنی و روایی از یک سو، و براهین عقلی و منطقی از سوی دیگر، ارزیابی میکرد و از این راه، افکار صحیح و اندیشههای صائب را از دیگر افکار، به خوبی تشخیص میداد؛ زیرا عقل برهانی و نقل معتبر در ظل علوم وحیانی معصومان( ترازوی سنجش مکاتب است (همان، ص 167-168).
المیزان، کتاب سند عقائد اسلام و شیعه برای دنیا است که پاسداری از مکتب تشیع میکند و با بحثهای دقیق و عمیق و نشان دادن مواضع آیات، این مهم را انجام میدهد و بدون هیچ تعصبی، از روی خود آیات و تفسیری که قابل رد و انکار نیست و با روایاتی که از خود عامه نقل شده، مثل «الدرالمنثور» و ..."