چکیده:
نرمش قهرمانانه با دشمن بر اساس مبانی روایی، از جایگاهی ویژه برخوردار است، تا جایی که در طول تاریخ و گذر زمان منشا خیرات و برکات، و تغییر و تحولات مثبتی بوده است؛ ازاین رو، بررسی و تحلیل آن دستاوردهای فراوانی را در اختیار ما خواهد گذاشت.
این مقاله در پی آن است که با کاوشی دقیق، مبانی روایی نرمش قهرمانانه را مورد بررسی قرار داده و به مطالبی همچون تبیین مفاهیم مربوط به عنوان مقاله، ،« مصلحت » ،« حکمت » ،« عزت » ضرورت نرمش قهرمانانه، و راهبردهای و ... بپردازد، تا از این رهگذر مبانی روایی نرمش « تدبیر » ،« عقلانیت » ،« تقیه »
قهرمانانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته و پاسخی درخور به نیاز کنونی در تبیین عمیق ابعاد نرمش قهرمانانه از منظر روایات ارائه شود.
راهبرد نرمش قهرمانانه می تواند نقشی تعیین کننده در دیپلماسی نظام ایفا کند؛ به گونه ای که هم امکان مانور و انعطاف هوشمندانه را فراهم آورد و هم مانورها و انعطاف های لازم را برای مردم انقلابی و ارزشی قابل فهم سازد.
خلاصه ماشینی:
در دوران حاضر نیز کاربرد این عبارت توسط مقام معظم رهبری (بیانات مقام معظم رهبری ، 26/6/1392) یک بار دیگر ماهیت این نوع نرمش را در برابر اذهان و نگرشهای دانشوران قرار داده است؛ ازاینرو، آگاهی از مبنای این نرمش با دشمن در سیاست خارجی که ریشه در روایات اسلامی دارد بسیار حائز اهمیت است.
از این روایت میتوان دریافت که تقیه در جهت مصلحت مؤمنان و مسلمانان درنظر گرفته شده و دارای حدی است که فراتر از آن جایز نخواهد بود؛ بهاینمعنا که برای حفظ جان، آرمان و عقیده تجویز شده است؛ حال اگر کارایی خود را از دست داده و دشمن بهگونهای شریر وستمکار بوده که درهرحال قصد نابودی مؤمنان را داشته باشد، دیگر تقیه جایز نیست؛ بلکه باید مقاومت کرد؛ چنانکه به گزارش تاریخ افرادی بهرغم وجود حکم تقیه، با دشمن مدارا نکرده و کشته شدهاند؛ یعنی برای آنها ثابت شده که دشمن درهرحال آنها را خواهد کشت و یا اینکه تقیه بر خلاف مصالح اسلام بوده و موجب نابودی اسلام میشود؛ ازاینرو آنان تقیه نکرده و در جهاد با دشمن به شهادت رسیدهاند؛ برای نمونه در ماجرای شهادت امام حسین(، برای آن حضرت ثابت شده بود که شهادت او موجب علو اسلام و اعلای کلمه حق و نهی از منکر میشود، ازاینرو آن حضرت تقیه ننمود.
برپایه اصول و مبانی یادشده، استفاده از راهبرد نرمش قهرمانانه در برخورد با دشمن در سیاست خارجی امری جایز و خردمندانه است؛ منتها مهم آن است که این نرمش با حفظ اصول و معیارهای دینی و مکتبی صورت گرفته و عزت و شوکت اسلام و نظام اسلامی خدشه دار نشود.