چکیده:
پژوهش حاضر به منظور تاثیر آموزش توانمندسازی روانشناختی درکاهش اضطراب و بهبود کارکردهای اجرایی در زنان دارای همسر معتاد انجام شد. جامعه آماری زنان دارای همسر معتاد در شهرستان زنجان بودند. 30 زن دارای همسر معتاد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و یک پیگیری 2 ماهه بود. سطح اولیه اضطراب و کارکردهای اجرایی همه شرکت کنندگان بوسیله پرسشنامه های اضطراب بک و آزمون برج لندن اندازه گیری شدند. آموزش توانمندسازی روانشناختی در 8 جلسه برای شرکت کنندگان در گروه آزمایش اجرا شد. دوباره در سطح اضطراب و کارکردهای اجرایی همه شرکت کنندگان در مرحله پس آزمون و پیگیری اندازه گیری شدند. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس و t استودنت تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سطح اضطراب شرکتکنندگان در برنامه توانمندسازی به طور معناداری پایین تر اما کارکردهای اجرایی (برنامه ریزی، سازماندهی، حل مساله) آنان بالاتر از گروه کنترل بود (P< 0.01). طبق نتایج آزمون t استودنت این تغییرات در مرحله پیگیری هم مشاهده شد. نتایج شواهدی را پیشنهاد میکند که آموزش توانمندسازی روانشناختی یک روش روانی- آموزشی مناسبی برای کاهش اضطراب و ارتقاء کارکردهای اجرایی میباشد.
Present study aimed to determine the effectiveness of empowering on reducing anxiety and improving executive functions of women with addictive spouse. population was women with addictive spouse in Zanjan. 40 women with addictive spouse simple randomly were selected and assigned in experimental and control groups. Experimental design was pretest- posttest with control group and follow- up after 2 mouths. Baseline of anxiety and executive functions of all participants were measured. Psychological empowering was trained to experimental group in 10 sessions and anxiety and executive functions of all participants was measured in posttest and follow-up and data were analyzed using tests of covariance and t - student. Results indicated that level of anxiety of participants in empowering sessions significantly was lower than control group, but executive functions (planning, organizasion, problem solving) was more than control group (P<0.01). According to results of t- student, these changes observed in follow up. The results of research provide some evidence to suggest that Psychological empowering is an appropriate psychoeducational approach for reducing anxiety and improving executive functions of women with addictive spouse.
خلاصه ماشینی:
ابتدا مفروضه های یکسانی واریانس ها و نرمال بودن توزیع داده ها با استفاده از آزمون های لون ، شاپیرو و ویلک موردبررسی قرار گرفتند که نتایج نشان داد این مفروضه ها در مورد توزیع نمرات اضطراب و کارکردهای اجرایی سازمان دهی، حل مسئله و برنامه ریزی زنان دارای همسر معتاد برقرار هستند.
)آزمون بزرگ ترین ریشه روی ١/١٥ ٧/٧٦ ٠/٠٠١ ٠/٥٤ نتایج این تحلیل با توجه به میزان F و سطح معنیداری نشان می داد که توانمندسازی در کاهش اضطراب و افزایش سطح کارکردهای اجرایی سازمان دهی، حل مسئله و برنامه ریزی زنان دارای همسر معتاد تأثیر معناداری دارد (٠٠١lt;P).
همچنین برای بررسی ماندگاری اثربخشی مداخلات مبتنی بر توانمندسازی بر اضطراب و کارکردهای اجرایی سازمان دهی، حل مسئله و برنامه ریزی در مرحله پیگیری از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد که خلاصه نتایج در جداول زیر ارائه شده است .
همچنین در این پژوهش نتیجه گرفته شد که توانمندسازی میتواند کارکردهای اجرایی (سازمان دهی، برنامه ریزی - تصمیم گیری و حل مسئله ) زنان دارای همسر معتاد را به طور معناداری بهبود بخشد که با نتایج پژوهش های شاهنده ، محمدبیگی و جمشیدی (١٣٨٥) و ناواز (٢٠١٥) همسو است .