چکیده:
اندیشه و فرهنگ، بنیان و اساس هر اجتماع انسانی را تشکیل می‌دهند و تفاوت جوامع بشری به تفاوت در اندیشه، نگرش و فرهنگ آنها باز میگردد. نشان جامعهٔ سالم، اندیشهٔ متعالی و فرهنگ سالم و علامت جامعهٔ بیمار و منحط، اندیشهٔ راکد و فرهنگ آشفته و بیمار است.بسیج که از لحاظ لغوی از عناصر «اراده»، «آگاهی»، «سامان‌بخشی» و «عام‌اندیشی» شکل گرفته است، از لحاظ مفهومی روندی اندیشه‌ای- عملی است. روندی معقول، منطقی، آزادانه، آگاهی و مبتنی بر فطرت انسانی نوع بشر که حاصل عقل، تعقل و تدبر اوست. در بعد نهادی نیز این روند سازمان می‌یابد. و در لوای رهبری آزاداندیش و فرزانه – چونان امام خمینی (ره)- قرار میگیرد. بستر و کارمایهٔ اصلی بسیج، اندیشه و تفکر و فرهنگ بسیجی است. اندیشه و تفکر بسیجی نیز محصول عقل انسان آزاد و عامل شکوفایی آن است که در کلیت خود جهان‌نگری و بالتبع ایدئولوژی گروهی یا طبقاتی نیست بلکه ایدئولوژی نوع انسان است.حاصل اندیشه، نگرش و ایدئولوژی بسیجی، فرهنگ بسیجی است و آن نظامی از اندیشه‌ها و معانی و ارتباط میان آنها و نیز ارتباط آنها با الگوهای رفتاری «انسان بسیجی». در چنین نظام معنادار ارتباطی است که تمام کنش‌ها و رفتارها معنا یافته، ارزش و قداست می‌یابند. این نظام فرهنگی که از جوهرهٔ عقلی- دینی برخودار است با فطرت بشری نیز هماهنگی دارد و دارای ویژگی‌های چند، مانند خداگونه اندیشی، اتکا بر فطرت سلیم انسانی، عقلایی و منطقی بودن، واقعیت نگری، آرمان‌گرایی، ولایت مداری, ایمان پذیری، علم باوری، متعهد بودن، تخصص‌گرایی، وحدت‌گرایی و وفاق‌اندیشی، مصلحت‌شناسی، نوآوری و تحول، عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی، نگرش عاشورایی، شهادت‌طلبی و اسوه‌گرایی است و لذا هرگز نمی‌تواند در قالب‌های تنگ گروهی و طبقاتی یا جناحی و صنفی باقی بماند وگرنه بسیجی نخواهد بود.
Thought and culture، constitute the basis of any human society، and difference between societies returns to differences in thought، attitude and their culture. Indicates healthy society، the idea of the sublime and healthy culture and society sick and decadent symbols are ideas and culture still confused and sick. literally The Basij means "will"، "consciousness"، "regulations" and Conceptually، is process of Thought – practical. The Basij is process reasonable، rational، free، awareness and based on human nature that is result of his wisdom and prudence. On the institutional aspects of the process organized and surveillance under the leadership of the minded and wise - as Imam Khomeini. The main essence of Basij، is thought and culture of Basij. Though of Basij is also product free human reason that its entirety is not group or class ideology but is ideology of humans mankind. The result of thought، attitude and ideology of basij، is culture of basij and a system of ideas and meanings and the relationship between them and their relation to behavior patterns "Basij’s human". In such a communication significant system، became values and sanctity all actions and behaviors. This cultural system that enjoyed of essence of intellectual-religious، coordinate with human nature.
خلاصه ماشینی:
این نظام فرهنگی که از جوهره عقلی- دینی برخودار اســت با فطرت بشــری نیز هماهنگی دارد و دارای ویژگی های چند، مانند خداگونه اندیشــی ، اتکا بر فطرت ســلیم انســانی ، عقلایی و منطقی بودن ، واقعیت نگری ، آرمان گرایی، ولایت مداری , ایمان پذیری ، علم باوری ، متعهد بودن ، تخصص گرایی، وحدت گرایی و وفاق اندیشی ، مصلحت شناسی ، نوآوری و تحول ، عدالت خواهی و ظلم ستیزی ، نگرش عاشورایی، شهادت طلبی واسوه گراییاست و لذا هرگز نمی تواند در قالب های تنگ گروهی و طبقاتی یا جناحی و صنفی باقی بماند وگرنه بسیجی نخواهد بود.
» (جمشیدی،١٣٨٢: ص ٢٩٢) بنابراین روند اندیشه ای – عملی بسیج کلیت رفتار فردی و اجتماعی بسیجی را در بر میگیرد و از تعقل شروع میشود و به تحقق اعتدال و ساماندهی در امور ختم میگردد: خرد (تعقل و اندیشـــه (آزادی و اختیار+ آگاهی و معرفت (اراده (آمادگی (حرکت (طریق مســـتقیم (عدالت ) والاترین گوهری که در اختیار «انســـان » قرار دارد – خواه او را به عنوان فرد در نظر بگیریم خواه به عنوان جمع - عقل و خرد اوست که تمام وجود و مایه هستی او را تشکیل میدهد: به بیان رسـول الله (ص ): «ما قسـم الله للعباد شـیئا افضـل من العقل ...
» (امام خمینی، ١٣٦١ به بعد: ج ٢١، ص ٥٣) عناصر مهم تفکر بسیجی ١به اختصار عبارت اند از: ١- واقع نگری و آرمان گرایی- بدین معنا که در این تفکر واقعیت های موجود مورد عنایت و توجه قرار میگیرند و با توجه به آن ها، آرمان های مطلوب – قابل تحقق - در اندیشــه شــکل میگیرد.
(
, 
, 
)
