چکیده:
این پژوهش به دنبال پاسخ بـه ایـن سال اسـت کـه حکومـت بعـد از حضـرت مهدی (عج) چه می شود؟ با تامل در روایات شیعه در رابطه با امر حکومت پـس از حضرت حجت (عج) سه نظریه قابل طرح است:
1. پیامبر اکرم و ائمه اطهار رجعت نموده و حاکم می شوند؛
2. دوازده مهدی (عج)بعد از حضرت حاکم می شوند؛
3. کسی حاکم نمی شود و قیامت بر پا می شود.
نظریه رجعت در آثار متعددی مورد بررسی قـرار گرفتـه اسـت. از ایـن رو در ایـن پـژوهش بـه مســرله رجعـت پرداختــه نشـده و تنهــا دو مـورد اخیــر بررسـی و نقــد گردیده است. یافته های این پـژوهش نشـان می دهـد در مـورد برپـایی قیامـت هیچ روایت معتبرالسندی در منابع شیعه موجود نیست و چنانچه یافت شود، خبر واحـد اسـت و قابل یـت تعـار بـا روایـات رجعـت را نـدارد، یـا کنـار گذاشـته شده و یا تاویل می شود. اما درباره حاکمیت دوازده مهدی (عج)چهار روایـت وجـود دارد که تنها یکی از آنها در تعار با روایات رجعت است. امـا آن هـم از منـابع اهل سنت نقل شده است. از سه روایت بـاقی مانـده یکـی میـد نظریـه رجعـت بوده و دو روایت دیگر قابل جمع بـا آن اسـت. البتـه روایـت پنجمـی نیـز وجـود دارد که پیروان مدعی دروغین احمد الحسن (احمد اسماعیل بصـری) نظریـه حاکمیت دوازده مهدی را دلیل خود دانسته اند. با تبیین مقصود حقیقـی ایـن روایت، ارتباط آن با حاکم یت دوازده مهدی (عج)رد شده است.
خلاصه ماشینی:
"الف: بعد از حجت دنیا بیش از چهل روز باقی نمیماند و قیامت برپا میشود در این مورد تنها یک روایت به دو طریق در سه منبع از منابع اولیه حدیثی شیعه نقل شده است: حدثنا أبی رضی الله عنه قال حدثنا سعد بن عبدالله و عبدالله بن جعفر الحمیری عن أیوب بن نوح عن الربیع بن محمد بن المسلی عن عبدالله بن سلیمان العامری عن أبی عبدالله( قال: ما زالت الأرض إلا و لله تعالی ذکره فیها حجة یعرف الحلال و الحرام و یدعو إلی سبیل الله جل و عز و لا ینقطع الحجة من الأرض إلا أربعین یوما قبل یوم القیامة فإذا رفعت الحجة أغلق باب التوبة و لن ینفع نفسا إیمانها لم تکن آمنت من قبل أن ترفع الحجة أولئک شرار من خلق الله و هم الذین تقوم علیهم القیامة (صدوق، 1395ق: ج 1، 229).
بنابراین بایستی این دسته از روایات را به نحوی تأویل نمود که با روایات بقای حاکمیت پس از حضرت حجت( ، قابل جمع باشد؛ چنانچه شیخ حر عاملی در کتاب الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة چندین احتمال را در خصوص این دسته روایات نقل نموده است: احتمال اول: منظور از چهل روز مدت رجعت است که به دلیل کوتاه بودن ایام رجعت از آن به صورت عدد قلیل چهل یاد شده است: أن یکون المراد بالاربعین یوما مدة الرجعة و یکون ذلک اشارة الی قلتها، فانه یعبر بالسبعین عن الکثرة؛ و بما دونها عن القلة، او اشارة الی ما مر فی هذه الاحادیث من قوله فی هذا المقام «و إن یوما عند ربک کألف سنة مما تعدون» و یکون وفاة جمیع المکلفین قبل المهدی (، و یکون أهل الرجعة غیر مکلفین؛ و یأتی ان شاء الله تمام الکلام (عاملی، بیتا: 392_405)."