چکیده:
شهروندی و تابعیت از مباحث مشترک حقوق داخلی و حقوق بینالملل
خصوصی است که در نظامهای حقوقی مختلف با قبض و بسط هایی
همراه بوده و جوانب متعدد آن واجد آثار حقوقی متفاوتی است. در کنار
مکاتب موجود در این حیطهء نظریه و نگرش اسلامی از ویژگیها و آثار
منحصربهفردی برخوردار است. نوشتار حاضر با بهرهگیری از رهیافتها
و آموزههای حقوق اسلامیء شهروندی» تابعیت و مفاهیم مرتبط را
موردبررسی قرار داده و در این راستا و بنا به اقتضای بحث. نظری
نیز به جایگاه این دو مقوله در حوزه نوپدید جهانی افکنده است. نتایج
حاصله حاکی از آن است که در ادبیات حقوق اسلامی اصطلاح تابعیت
و شهروندی موضوعیت و کاربرد ندارد و شناخت جایگاه این مفاهیم در
متون اسلامی مستلزم مطالعه مفاهیم مشابهی همچون امت. ملت و
ناس و همچنین, نهادهایی از قبیل مسالم و غیرمسالم است. بررسی این
مسائل در حقوق اسلامء این نتیجه را در پی دارد که فقه اسلامیء عامل
اصلی ارتباط را دین و مذهب دانسته، و از این طریق قواعد حقوقی را
توصیفء و قانون حاکم در شناخت شهروند از غیر او را تشخیص میدهد.