چکیده:
داستانهای پیامبران بدون توجّه به تفاوتهای عقیدتی و آیینی همواره در توجّه شاعران ملل گوناگون بودهاست. بازتاب این قصص در کلام سرایندگان کُرد نیز امری اجتنابناپذیر است. شیرکو بیکس نیز از شاعران بزرگ ادبیّات کردی در دوران معاصر است که با بهرهگیری از داستان پیامبران به بیان مفاهیم و مقاصد دیگری همچون انتقادهای سیاسی، مشکلات و مسائل اجتماعی، مصائب قومی و مبارزات مردمی قوم کُرد توجّه داشتهاست. شیرکو با استفاده از تخیّل هنری خود میان امور مورد نظرش و سرگذشت پیامبران اشتراکاتی مییابد و آنگاه به فراخور کلامش به حوادث حیات پیامبران اشاره میکند و میان خود، وطن، تاریخ و وقایع سرزمینش و حیات پیامبران رابطهای هنری برقرار میکند. نگارندگان کوشیدهاند تا در پژوهش حاضر به بررسی تحلیلی ـ توصیفی بازتاب سیمای پیامبران در سرودههای شیرکو بیکس بپردازند و دیگرسانیها در نحوۀ بازنمود قصص انبیا با نوسازی تلمیحات و خلق مضامین سیاسی ـ اجتماعی در سرودههای این شاعر بزرگِ کرد را بررسی کنند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که این شاعر مطرح ادبیّات کردی، در تلمیح به داستان پیامبران به باورهای دینی و آیینی سرگذشت پیامبران نظر ندارد؛ بلکه هدف او بیان مفاهیم سیاسی ـ اجتماعی وطنش در پوشش تصاویر و هنرهای ادبی است. از این روی میتوان بیکس را شاعری متعهّد به حساب آورد که شعرش را در جهت بازتاب مسائل و مصائب ملّی و قومی بهکار گرفتهاست.
خلاصه ماشینی:
به برکت ظهور اسلام و آشنايي مل ت کرد با آموزه هاي اسلام و قرآن کريم شعرا و نويسندگان کردزبان با قصص پيامبران آشنا شده و براي بيان مفاهيم گوناگوني به سرگذشت آنان در سروده ها و نوشته هاي خود تو جه نشان دادند؛ به گونه اي که در سروده هاي شاعران کلاسيک و نوسراي ادب يات کردي ، سيماي پيامبران بازتاب گسترده اي يافته است ؛ زيرا «داستان هاي کهن و سرگذشت پيامبران يکي از سرچشمه - هاي برانگيخته شدن الهام شاعران شمرده ميشود» (محسني و همکاران ، ۱۳۹۰: ۹۶).
سيماي پيامبران و بازتاب آن در سروده هاي اين شاعر تحت عنوان هايي چون : آدم ، نوح ، ا يوب ، موسي ، عيسي و مح مد ـ شش تن از پيامبران الهي که حوادث حياتشان در کلام اين شاعر کُردزبان مورد تو جه قرار گرفته است ـ مطرح و با تحليلي کوتاه ارائه ميشود.
ميان واژه هاي دوزخ ، اهريمن ، دروغ ، قابيل و مرگ تناسب است و شاعر حيات آرام وطنش را به زندگي آدم و اهلش در بهشت مانند ميکند که ناگاه شيطاني ظالم به ياري دروغ عليه برادران اين سرزمين توطئه چيد و ات حاد آنان را به جنگ و تفرقه بدل کرد تا جايي که برادر کشي ميانشان رايج شد.
گرچه شاعر از ميان حوادث حيات عيسي تنها به مصلوب شدن او اشاره کرده است ، با اين حال ، داستان عيسي مسيح بيشترين بسامد را در سروده هاي شيرکو بيکس دارد.