چکیده:
یکی از راههای شناخت و مدیریت سیستمهای محیطی، مطالعه و ارزیابی مؤلفههای مورفومتری و تعیین آلومتری بین آنها است. آلومتری مطالعه میزان نسبی تغییر در دو جزء از سیستم بوده و رشد قسمتی از سیستم را در مقایسه با رشد کل سیستم و یا بعضی قسمتهای دیگر آن بیان میکند. بنابراین تسلط بر چنین علمی خواهد توانست بسیاری از مسائل مدیریتی حاکم بر رفتار سیستمهای محیطی و از جمله سیستمهای شهری را برطرف نماید. در همین راستا این پژوهش سعی دارد روابط آلومتریک مولفههای فیزیکی و کالبدی شهر کرمان را تحلیل نماید. بدین منظور داده های مورد نیاز شامل ویژگیهای جمعیتی و ساختاری- کالبدی شهر کرمان، از اسناد منابع شهرداری و نهادهای مربوطه مانند آموزش و پرورش جمع آوری گردید. پس از اندازهگیری خصوصیات مورفومتری ویژگیهای ساختاری کالبدی و همچنین ویژگیهای جمعیتی شهر کرمان، از طریق آنالیز رگرسیون رابطه بین ویژگیهای ساختار- کالبدی مورد بررسی قرار گرفت و نهایتاً نوع رابطه بین آنها مشخص شد. نتایج تحقیق حاکی از آنست که در شهر کرمان مولفههای جمعیتی سریعتر از سایر ابعاد رشد میکند به این معنی که در طی رشد شهر مؤلفههایی مثل کاربریهای ورزشی، فضای سبز و بهداشتی- درمانی افزایش مییابد. همچنین نتایج نشان میدهد که از بین مولفههای اندازه گیری شده فقط بین مولفههای جمعیتی و کاربریهای ورزشی، فضای سبز و بهداشتی- خدماتی روابط آلومتریک برقرار است. و رابطه بین سایر مولفهها از نوع آلومتریک نیست. این بدان معناست که عدم اولویتبندی مناسب در اجرای پروژههای عمرانی از یک طرف و همچنین توسعه نامتوازن فیزیکی شهر کرمان از طرف دیگر باعث رشد نامتوازن در سیستم شهری این شهر شده که همین امر موجب عدم شکل گیری روابط آلومتریک مناسب در ساختار فیزیکی- کالبدی این شهر میباشد.
خلاصه ماشینی:
در همین راستا این پژوهش سعی دارد روابط آلومتریک مولفه های فیزیکی و کالبدی شهر کرمان را تحلیل نماید.
بر همین اساس با توجه به پیچیدگی سیتم شهری و وجود روابط پیچیده بین اجزای این سیستم ، آلومتری از جمله مفاهیمی است که میتواند برنامه ریزان شهری را در شناخت این مفاهیم و همچنین روند حرکتی سیستم شهری تحت فرمان آنها رهنمون سازد.
جدول ٢- نتایج حاصل از رابطه سنجی بین مؤلفه های فیزیکی- کالبدی شهر کرمان {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (رجوع شود به تصویر صفحه) روابط آلومتریک مؤلفه های فیزیکی- کالبدی : همان طور که ذکر شد آلومتری میزان نسبی تغییر در دو جزء از سیستم بده و رشد ارتباط قسمتی از سیستم را در مقایسه با رشد کل سیستم و یا بعضی قسمت های دیگر آن بیان میدارد.
شکل شماره ٢ روابط آلومتریک بین مولفه های فیزیکی- کالبدی شهر کرمان را نشان میدهد.
شهر کرمان به عنوان یکی از شهرهای بزرگ ایران یکی از این سیستم های پیچیده شهری است که این پژوهش روابط آلومتریک پارامترهای فیزیکی- کالبدی آن را بررسی نموده است .
این نتایج بیانگر آنست که عدم اولویت بندی مناسب در اجرای پروژه های عمرانی از یک طرف و همچنین توسعه نامتوازن فیزیکی شهر کرمان از طرف دیگر باعث رشد نامتوازن در سیستم شهری این شهر شده که همین امر موجب عدم شکل گیری روابط آلومتریک مناسب در ساختار فیزیکی- کالبدی این شهر میباشد.
(
, 
, 
)
