چکیده:
در سراسر جهان تغییرات آب و هوایی یکی از قابل توجهترین معضلات زیستمحیطی که تا به امروز به
رسمیت شناختهشده است. پنابراین در این مطالعه» روند دمای حداقل و حداکثر سالانه، فصلی و ماهانه ۴۱
ایستگاه کشور در طول دورهی آماری ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۵ مورد ارزیابی قرار گرفت. برای
تجزیهوتحلیل روند دادهها از سه آزمون آماری من کندال، تخمین گر شیب سن و رگرسیون خطی استفاده
شد. در منطقه موردمطالعه حداکثر و حداقل دمای سالانه به ترتیب در ۰/۸۲ ایستگاهها روند مثبت و در
۸ درصد ایستگاه روند منفی داشت. بیشترین روند افزایش مقادیر دمای حداکثر و حداقل به ترتیب
شامل ایستگاههای مشهد و طبس با نرخ ۰/۹۶۷+ و ۲/۲۱۶+ درجه سانتی گراد در هر دهه میباشد. در
مقیاس فصلی قوییترین روند افزایشی دمای حداکثر و دمای حداقل در فصل تابستان شناخته شد. بیشترین
تعداد ایستگاهها با روند معنیداری مثبت در سری زمانی ماهانه دمای حداکثر و حداقل در ماه آوریل اتفاق
افتاده است. در مقابل بیشترین تعداد ایستگاهها با روند معنیداری مثبت بین ماههای نوامبر و ژانویه میباشد.
درمجموع، اگرچه نرخ روند افزایشی دمای حداقل در دوره موردمطالعه بیشتر از نرخ روند دمای حداکثر
بود اما نتایج نشانگر روند افزایشی مشابه در متغیرهای موردمطالعه بودند.
خلاصه ماشینی:
با توجه به روش رگرسیون خطی، روند افزایش معنادار فصلی دمای حداکثر بین 176/0+ درجه سانتیگراد در هر دهه در فصل تابستان در ایستگاه زاهدان تا 559/0+ درجه سانتیگراد در هر دهه در فصل تابستان در ایستگاه آبادان متغیر بوده است.
بیشترین تعداد ایستگاههایی که روند معناداری مثبت داشتهاند در ماه آوریل بوده است که بر اساس نتایج بهدستآمده در این ماه 90 درصد ایستگاه در دمای حداکثر و 85 درصد ایستگاهها در سری دمای حداقل دارای روند معنادار مثبت بودهاند.
روش رگرسیون خطی نشان داد که، مقدار افزایش روند سالانه دمای حداکثر بین 187/0+ درجه سانتیگراد در هر دهه در ایستگاه بوشهر تا 398/0+ درجه سانتیگراد در هر دهه در ایستگاه سنندج متغیر بوده است.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که روند افزایشی اتفاق افتاده دما در دهههای گذشته به دلیل افزایش دمای حداقل بوده و ارتباط چندان زیادی با دمای حداکثر ندارد.
__ Del Rio S, Fraile R, Herrero L, Penas L, (2007): Analysis of recent trends in mean maximum and minimum temperatures in a region of the NW of Spain (Castilla y Leon).
S. , (2009): Long-term temperature trends at four largest cities of India during the twentieth century.
and Reinhard, M, (2008): Monthly air temperature trend in Switzerland 1901-2000 and 1975-2004, Theor.
Recent trends of mean maximum and minimum air temperatures in the western half of Iran, Meteorol Atmos Phys, 111:121–131.
& Desiato, F, (2008): Temperature trend over Italy from 1961- 2004, Theor.