چکیده:
مرکز باستانشناسی ایران در زمستان 1355 – 1356 ه ش / 1979 م با اعزام هیاتی
تصمیم گرفت که گذشته هرمز را تحقیق نماید. تا پیش از آن، بجز قلعه پرتغالی، اثر دیگری از
هرمز شهرت چندانی نداشت. لیکن تحقیقات این هیات آش ار کرد که سال ها پیش از ایجاد قلعه
مزبور در این جزیره بناهای عظیم سنگی به سب بناهای ساسانی وجود داشته است که بعدها در ک
معماری قلعه پرتغالیها تاثیری عمیق بر جا نهاده است. مقاله پیش رو حاصل تلاش گرانقدر دکتر
حسین بختیاری باستانشناس نامدار ایرانی و هیات ورزیده و کارآشنای او در ماه های منتهی به
انقلاب شکوهمند بهمن 1357 است که کلنگ او غبار از چهره خسته جزیره گرفت و برای نخستین
بار سکه ها و سفالینه ها و قصر و حصارهای آن را به سخن آورد.