چکیده:
قصه های عامیانه بخشی از ادبیات عامه به شمار می رود و ادبیات عامیانه نیز به نوبهی خود بخشی از دانش مردمی و فرهنگ عامه است که معادل با «فولکلور» میباشد. در استان هرمزگان از دیرباز قصه، داستانهای کوتاه و داستانهای بلند وجود داشته و به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل شده است. در بعضی مناطق، این داستانها با گویش محلی و منطقهای «چیچیکای بپ گپو و مم گپو» نامیده میشد. چیچیکاها زبان دل و جان، و بیان قوه ی ذهن، اندیشه، آمال و آرزوهای مردم استان هرمزگان بوده که از روزگاران گذشته تا کنون برجای ماندهاست. گرچه در این چیچیکاها ردپایی از تاریخ کهن به چشم می خورد، همچنان به صورت پویا و زنده، آموزنده و اغلب مثال زدنی و حکیمانه در میان عامه ی مردم وجود دارد.
این تحقیق به تحلیل محتوایی چند چیچیکا می پردازد؛ زیرا چیچیکاها نشان دهنده ی شیوه ی زندگی، طرز تفکر، نوع بینش مردم، سطح اعتقادات مذهبی و باورهای آنها هستند. درونمایه ی قصه های عامیانه ی مردم هرمزگان سرشار از پند و اندرز، نکته های ظریف و سودمند است و از اندیشه های والای مردم استان در محکم ساختن جایگاه آموزه های دینی و اخلاقی حکایت می کند.
خلاصه ماشینی:
ادبیات عامه وتحلیل جایگاه آموزه های دینی و اخلاقی در چند «چی چی کا» از استان هرمزگان فاطمه کوپا* تاریخ دریافت :٩٤/١٢/٢٥ بهجت نجیبی فینی ** تاریخ پذیرش :٩٥/٠١/٣٠ منوّره طیاری ایلاغی *** چکیده قصه هـای عامیانـه بخشـی از ادبیـات عامـه بـه شـمار مـی رود و ادبیـات عامیانـه نیـز بـه نوبــه ی خــود بخشــی از دانــش مردمــی و فرهنــگ عامــه اســت کــه معــادل بــا «فولکلــور» می باشــد.
ایــن ترانه هــا از انــواع ادبیــات و ترانه هــای عامیانــه بــه شــمار مــی رود کــه بــا باورهــا و اعتقــادات مــردم پیونــد یافتــه اســت (ســعیدی ، ١٣٨٦: ٣٥٧ ـ ٣٦٨).
در طــی قرن هــا، داســتان ها آیینــه ی تمــام نمــای زندگــی مــردم ایــران اســت و جنبه هــای مختلـف زندگـی ایـن ملّـت را در خـود منعکـس می کنـد و بـه دسـته های مختلـف تقسـیم می شــود؛ از جملــه داســتان های جنگــی ، عشــقی ، دینــی و مذهبــی ، داســتان های عیــاری و افسـانه هایی کـه از زبـان جانـوران یـا در قالـب سـخن گفتـن بـا حیوانـات بیـان می شـود (اســکولز ، ١٣٧٧: ٣ ـ ٥).
بــا توجــه بــه مــواردی کــه پیــش از ایــن در مــورد تقــدس و توجــه بــه عــدد هفــت ذکـر شـد، بـه ایـن نکتـه می تـوان رسـید کـه ایـن عـدد در بیـن تـوده ی مـردم و روایـت قصه هـای عامیانـه ی آنـان ، نمـاد و جوهـره ی از خودگذشـتگی ، اخـلاق مـداری ، اشـراق و شـفقت ، پاکـی و روشـنایی و مهمتـر از همـه ، معنویـت درونـی اسـت .
(
, 
, 
)
