چکیده:
در نظام قانونی ایران، به موجب قانون برگزاری مناقصات و آئین نامه های اجرایی مربوطه، چه هنگام انتخاب متعاقد و چه در مقام ارزیابی کیفی و تهیه لیست بلند و کوتاه مقررات متعددی ناظر بر ترجیح مناقصه گران داخلی نسبت به مناقصه گران خارجی وجود دارد. در وضعیت فعلی که ایران در مسیر الحاق به سازمان تجارت جهانی است، باید درخصوص موافق تنامه های گات، گاتس و خرید دولتی مداقه شود، زیرا در صورت الحاق ایران به سازمان مذکور، حسب مقررات سازمان تجارت جهانی و نیز رویه های عملی در مراجع حل
اختلاف بین المللی، هرگونه رفتار تبعی ضآمیزی برای کشورهای عضو منع شده است. حسب موافق تنامه خرید دولتی استثنائاتی شناسائی شده که عمدتا ناظر بر اهداف حاکمیتی است، درحالی که در نظام قانونی ایران، صر فنظر از این که هدف از خرید چیست، به دستگاه متقاضی خرید توجه شده و در نتیجه، دستگا ه های متولی امر بازرگانی و نیزدستگا ه های غیرحاکمیتی، مشمول مقررات مناقصات شده اند. به همین منظور و با تاکید بر رویه الحاق کشور چین، هرچند در کوتاه مدت و به منظور اهداف توسعه ای امکان موقت عدم اجرای برخی از تعهدات وجود دارد، ولی لازم است یا ایران به موافقت نامه خرید دولتی ملحق نشود و یا اصلاحاتی در قانون برگزاری مناقصات انجام گیرد که الحاق ایران به موافقت نامه مذکور زمینه ساز رشد اقتصادی کشور شود.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس میتوان چنین استدلال کرد که ترجیح مناقصه گران داخلی برای حمایت از اتباع یک کشور میتواند به منزله رفتار نامطلوب تر تلقی نشود، درحالیکه در چارچوب گاتس اصل رفتار ملی به رفتار برابر تعبیر نمیشود، این سؤال مطرح میشود که آیا در چارچوب قانون برگزاری مناقصات نیز میتوان از رفتار نامطلوب تر سخن گفت ؟ در پاسخ به این سؤال باید توجه داشت که هدف اصلی از برگزاری مناقصات ایجاد فضای رقابت سالم و فرصت برابر برای کلیه عرضه کنندگان کالا و خدماتی است که از صلاحیت ارائه آن خدمات خاص برخوردارند، بنابراین ، تأکید بر رفتار برابر با اهداف مدنظر در برگزاری مناقصه تطابق بیشتر داشته و به نظر میرسد دولت میزبان نباید با اعطای امتیاز به بخش داخلی یا تحدید عرضه کنندگان خارجی فضای رقابت سالم و برابر را خدشه دار کرده و اصل رفتار ملی را نقض کند؛ زیرا بیتردید بر مبنای اصول رقابت کسانی موفق میشوند 1.
Aggi, Kamal and Sara Nesse (2008); quot;National Treatment at the WTO: The Roles of Product and Country Heterogeneityquot;, International Economic Review, vol.
Mavroidis (2012); The Legal and Economic Principles of World Trade Law: National Treatment, Research Institute of Industrial Economics, Stockholm, Sweden.
Hilf, Power (2001); quot;Rules and Principles Which Orientation for WTO/GATT Law?quot;, Journal of International Economic Law, vol.
, Anderson (2011); The WTO Regime on Government Procurement: Challenge and Reform, Cambridge University Press.
World Trade Organization (Author) (2005); A Handbook on the GATS Agreement: A WTO Secretariat Publication Corporate, Cambridge University Press.