چکیده:
هدف: ارائه الگوی بومی مدیریت بحران در کتابخانه های پژوهشگاه های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
روش: روش پژوهش ترکیبی است )نظریه زمینه ای در بخش کیفی و پیمایشی- تحلیلی در بخش کمی(. جامعه پژوهش در بخش کیفی متخصصان مدیریت بحران و مدیران پژوهشگاه های مورد نظر هستند. نمونه گیری انجام شده و جامعه در بخش کمی144 نفر از مدیران پژوهشگاه های مورد نظر و مدیران کتابخانه ها هستند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته و پرسش نامه است.
یافته ها: الگوی مدیریت بحران از 3 عامل تشکیل شده که متوسط امتیاز جامعه آماری در عامل مدیریت بحران محیط عملیات درون سازمانی 149، محیط عملیات برون سازمانی 70 و برون سازمانی 49 است. در الگوی اول 75% از تغییرات مدیریت بحران برون سازمانی و در الگوی دوم 81% تغییرات به وسیله شاخص های مدیریت بحران درون سازمانی، پوشش داده شده است.
نتیجه گیری: کتابخانه های پژوهشگاه ها نقش حیاتی در روند توسعه پژوهش دارند. از این رو، باید الگوی بومی مدیریت بحران را در اساسنامه خود بگنجانند و بحران های طبیعی و سازمانی را کنترل کنند. اولویت اول، مدیریت بحران های برون سازمانی، سپس بحران های محیط عملیات برون سازمانی و در آخر بحران های درون سازمانی است.
خلاصه ماشینی:
<رجوع شود به تصویر صفحه> در بخش کمی برای تدوین پرسشنامه از الگوی زمینهای ارائه شده در نمودار 1 که در آن شرایط علی، مداخلهگرها، راهبردها، زمینهها و پیامدها بیان شده و نیز با استفاده از شاخصهای سه نوع بحران برونسازمانی، محیط عملیات برونسازمانی و درونسازمانی و نیز شاخصهای بومیسازی در ایران، استفاده شده است.
<رجوع شود به تصویر صفحه> با توجه به جدول 5، پایینترین امتیاز مدیریت بحران محیط عملیات برونسازمانی44 و بالاترین آن98 است که دامنۀ تغییرات 54 و بیشترین امتیاز تکرار شده، 67 و امتیاز نیمی از پاسخگویان مساوی یا کمتر از 70 و نیمی دیگر بیش از آن است و متوسط امتیاز نمونۀ آماری 70 است.
لذا در ارزیابی کلی از متغیر مدیریت بحران محیط عملیات برونسازمانی میتوان گفت که توزیع این متغیر و ابعاد «تکنولوژی اطلاعات»، «بودجهریزی» و «ارتباطات سازمانی» به توزیع نرمال گرایش </رجوع شود به تصویر صفحه> دارد.
میزان لامبدا (بارگذاری یا تأثیر) متغیر پنهان بیرونی ابعاد مدیریت بحران درونسازمانی (X) شاملx1 «بعد فردی» 53/0، x2 «بعد فرصتهای انگیزشی» 86/0، x3 «بعد مدیریتی» 73/0، x4 «بعد قوانین و مقررات» 82/0، x5 «بعد پیشبینیهای ایمنی» 60/0، x6 «بعد فعالیتهای تخصصی» 57/0 است که از تجمیع آنها، مدیریت بحران درونسازمانی شکل میگیرد و در مجموع 75/0 ضریب تأثیرگذاری دارد (75% از تغییرات متغیر وابسته مدیریت بحران برونسازمانی توسط این شاخصها پوشش داده شده و بقیه موارد توسط سایر متغیرها پیشبینی میشود).
بنابراین، رابطه بین دو متغیر معکوس است و با افزایش ابعاد مدیریت بحران درونسازمانی، بحرانهای محیط عملیات برونسازمانی کاهش مییابد.
نتیجهگیری در پژوهش حاضر، چگونگی رویارویی کتابخانههای پژوهشگاههای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با سه دسته بحران برونسازمانی، درونسازمانی و محیط عملیات برونسازمانی بررسی شده، سپس دو الگوی بومی در این زمینه ارائه شده است.