چکیده:
در بین وقایع قرن بیستم، جنگ سرد و آغاز کشمکش و رقابت طولانی مابین امریکا و شوروی از اهمیت
خاصی برخوردار است. به واسطه تاثیراتی که این رویداد در تحولات جهان واروپا گذاشته و نقشی که در
شکل گیری نظامهای بین المللی و قطب بندی جهان داشته، مطالعه و پرداختن به آن ضروری میباشد.
ظهور افکار سوسیالیستی و انقلاب شوروی از یک سو، و ورود ایالات متحده امریکا به جنگ و نقش آن به
عنوان اردوگاه سرمایه داری، آغازی بود برای مقدمات جنگ سرد. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی
در پی پاسخ به این سئوالات است: جنگ سرد چیست؟ چه تعاریفی در روابط بین الملل از آن شده است.
علل و عوامل بروز جنگ سرد ؟ جنگ سرد دارای چه مراحلی بوده وچه پیامدها و تاثیراتی در مناسبات
جهانی به همراه داشته است؟
خلاصه ماشینی:
محاصـره برلین (١٩٤٨- ١٩٤٩)، تهـدید شوروی به دستیابی بر برلین (١٩٦١-١٩٥٠) جنگ کـره و بحران موشکی کوبـا (١٩٦٢)، از جمله بحرانهایی بود که دو قدرت را رودروی هم قـرار داد بنابراین از لحاظ ترتیب تاریخی دوران جنگ سرد را می توان اقداماتی دانست که در فاصله سالهـای پس از جنگ جهـانی دوم صورت گرفت و اوج آن بین سالهای ١٩٤٨ و ١٩٥٣ به وقوع پیوست .
در دوران جنگ جهانی دوم ، پیشروی ارتش سرخ در اروپای شرقی به عنوان واکنش و تلافی نسبت به تجاوزات آلمانها سبب شد که شوروی به ایجاد حریم امنیت نظامی در برابر غرب بپردازد و بین مناطق نفوذ خود و کشورهای سرمایه داری یک پرده آهنین و نفوذ ناپذیری بوجود آورد.
به عبارت دیگر: کشمکشهـای مربوط به تجزیه آلمان ، پیدایش یک توازن قدرت جدید در پایان جنگ جهـانی دوم ، کمونیستی شدن کشورهای اروپای شرقی و تبدیل شدنشان به حوزه نفوذ اتحاد شوروی، پیـدایش یک فلسفـه و سیاست ضد کمونیستی فعال در ایالات متحـده امریکا و تشکیل اتحـادها و ضد اتحاد که در میان متحـدان زمان جنگ یک جـو هراس و سوء ظن سری را به وجـود آورده بود(پلینو، ١٣٥٧: ٢٧٩) از جمله عواملی بودند که می توان به عنوان علل و ریشه های پیـدایش جنگ سرد به آنها اشاره نمود.
رقابت بین دو قطب در تلاش برای تسلط بر اروپا جنگ سرد را تشدید ساخت و منجـر به اعلام دکتـرین ترومن ، اجرای طرحهـای اقتصادی پیدایش بحرانهـا، احداث دیوار برلین بین دو اردوگـاه شد شبکـه وسیعی از پیمانهـای نظامی شکل گرفت ، رقابتهـای فضایی تحقق یافت و «ناتـو» و « ورشـو» به عنـوان جنبـه های ثابت چشم انداز جهـانی در اروپا تأیید و مورد تصـدیق واقع شدند.