چکیده:
قرآن کریم برای پیشگیری از جرایم زیستمحیطی آموزههای ارزشمندی دارد که توسل و بهکارگیری آنها در پرتو مدل پیشگیری اولیه میتواند نقشی ارزنده را در پیشگیری از این جرایم ایفا کند. در مدل پیشگیری اولیه (برخلاف پیشگیری ثانویه و ثالثیه که در آن مشکل و بحران پدیدار شده است) هنوز بحرانی بهوجود نیامده، از اینرو اهداف این پیشگیری بر جلوگیری از پدیدار شدن موقعیتهای آسیبزا تمرکز دارند. با نگاهی به قرآن کریم نمایان میشود که آموزههای قرآنی برای پیشگیری از جرایم زیستمحیطی در قالب دو رویکرد فردمحور و جامعهمحور متجلی میشوند. در رویکرد فردمحور آموزههایی چون اعتقادات پیشگیرانه (اعتقاد به خداوند و آیه بودن مخلوقات زیستمحیطی و اعتقاد به فواید طبیعت برای انسان) و آموزههای اخلاقی(کنترل درونی احترام به محیط زیست) وجود دارند، حال آنکه در پرتو رویکرد جامعهمحور میتوان به نقش آموزههای اقتصادی(منع اسراف در زمین و تکلیف به آبادانی آن) و آموزههای اجتماعی(عدالت زیستمحیطی و منع تبعیض در آن) اشاره کرد.
The holy Quran for prevention of environmental crimes has valuable Doctrines that by using of them in the way of primary prevention model can plays an important role in crimes prevention. In primary prevention model (in opposite of secondary and ternary prevention models which they have found issues and problems from them) has not been found any problem in it، yet. Therefore the goals of this kind of prohibition focus on damaging phenomena. We can see in holy Quran that Quran Doctrines for prevention of environmental crimes has two aspect individual and social. In individual aspect there are prohibitory beliefs like (faith to god، believe in god and sign environmental creature، having faith which nature has benefits for human life). And ethical Doctrines like as (respect to nature)، and in social view there are economical Doctrines like as (prevention of dissipate of earth and recommend people for nature improvement) and social Doctrines like as (environmental justice and environmental discrimination).
خلاصه ماشینی:
دانش آموختۀ کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی (تاریخ دریافت : ٩٥/٨/٨؛ تاریخ پذیرش : ٩٧/١/١٩) چکیده قرآن کریم برای پیشگیری از جرایم زیست محیطی آموزه های ارزشمندی دارد که توسل و به کارگیری آنها در پرتو مـدل پیشگیری اولیه می تواند نقشی ارزنده را در پیشگیری از این جرایم ایفا کند.
در رویکرد فردمحور آموزه هایی چون اعتقادات پیشگیرانه (اعتقاد به خداوند و آیه بودن مخلوقات زیست محیطی و اعتقاد به فوایـد طبیعت برای انسان ) و آموزه های اخلاقی(کنترل درونی احترام به محیط زیست ) وجود دارند، حال آنکه در پرتو رویکرد جامعه محور می تـوان بـه نقـش آمـوزه هـای اقتصـادی(منع اسـراف در زمـین و تکلیـف بـه آبـادانی آن ) و آمـوزه هـای اجتماعی(عدالت زیست محیطی و منع تبعیض در آن ) اشاره کرد.
با توجه به اینکه از دیدگاه اسلام تمامی موجودات دارای آگاهی هستند (حق شناس و ذاکری، ١٣٨٧: ٢٧)، خداوند متعال علاوه بر آسمان و زمین در آیات بسیاری از قرآن کریم به دیگر اجزای محیط زیست اشاره داشته و آنها را مخلوق خود معرفـی کـرده اسـت .
در پاسخ باید بیان کرد که از مهم ترین آموزه های اقتصادی که در قرآن کریم برای پیشگیری از جرایم زیست محیطی وضع شده اند، مـی تـوان بـه منـع اسراف و فساد در زمین و احیای آن از طریق آبادانی اشاره کرد.