چکیده:
هدف: هدف پژوهش حاضر، شناخت نقش مدل های ذهنی دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز در فرایند مرور در وب سایت های فروش کالا با توجه به میزان تجربه آنهاست.
روش شناسی: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است. نمونه مورد مطالعه شامل 90 دانشجوی داوطلب دانشگاه شیراز است. ابزار گردآوری داده ها شامل یک پرسش نامه محقق ساخته برای تعیین میزان تجربه و سطح کامل بودن مدل ذهنی کاربران و ضبط و مشاهده فایل های ثبت رخداد به منظور استخراج عملکرد مرور(میزان موفقیت و زمان) بود.
یافته ها: یافته ها نشان داد بین کاربران با سطوح متفاوت کامل بودن مدل ذهنی از حیث میزان موفقیت در مرور، تفاوت معناداری وجود دارد. کاربرانی که مدل ذهنی کامل تری دارند بیشترین موفقیت و کاربران با مدل ذهنی ناقص، کمترین میزان موفقیت را دارند. از سوی دیگر، بین گروه های باتجربه و بی تجربه از نظر عملکرد مرور تفاوت وجود دارد، به طوری که کاربران باتجربه نسبت به کاربران بی تجربه در مدت زمان کمتری به موفقیت بیشتر در مرور دست می یابند. در گروه بندی افراد از نظر تلفیق تجربه و مدل ذهنی، نتایج نشان داد کاربران باتجربه با مدل ذهنی کامل، بیشترین و کاربران مبتدی با مدل ذهنی ناقص، کمترین موفقیت را در مرور دارند.
ارزش/ اصالت: با وجود اهمیت شناخت وضعیت و سطح کامل بودن مدل ذهنی کاربران از قابلیت ها و ویژگی های مرور، این مسئله کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
بررسی عملکرد مرور دانشجویان در محیط وب برحسب تجربه و سطح کامل بودن مدل ذهنی مریم ذوالفقاری<FootNote No="54" Text=" دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شیراز.
ابزار گردآوری دادهها شامل یک پرسشنامه محققساخته برای تعیین میزان تجربه و سطح کاملبودن مدل ذهنی کاربران و ضبط و مشاهدۀ فایلهای ثبت رخداد بهمنظور استخراج عملکرد مرور(میزان موفقیت و زمان) بود.
در این راستا، مفهوم «سطح کامل بودن مدل ذهنی<FootNote No="63" Text=" Mental models completeness scale"/>» توسط پژوهشگران مطرح شد.
به نظر میرسد سطح کاملبودن مدلهای ذهنی افراد، درک یک سامانه، مرور و مسیرپویی<FootNote No="70" Text=" Navigation"/> در آن و پیشبینی رفتار آن سامانه را تحت تأثیر قرار میدهد، بنابراین با توجه به ارتباط گستردۀ کاربران با محیطهای اطلاعاتی، بهویژه در محیط وب، نیاز به تعامل کارآمد که فرایند بازیابی منابع مرتبط را تسهیل بخشد، بهخوبی احساس میشود.
با وجود اینکه تحقیقات بسیاری نشان دادهاند که شیوۀ غالب جستجو در محیط وب، مرور و دنبالکردن پیوندهای فرامتن<FootNote No="74" Text=" Hypertext"/> است (کتز و برن<FootNote No="75" Text=" Katz &amp;amp; Byrne"/>، 2003؛ تیون، آلوارادو، آکرمن و کارگر<FootNote No="76" Text=" Teevan, Alvarado, Ackerman &amp;amp; Karger"/>، 2004؛ مکفارلند<FootNote No="77" Text=" McFarland"/>، 2005 و سورو<FootNote No="78" Text=" Sauro"/>، 2012)، تاکنون تأثیر این متغیر بر راهبرد مرور کاربران چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
نتایج پژوهش «ژانگ» (2013) نیز نشان داد تجربه یکی از عوامل اثرگذار بر مدل ذهنی کاربران و عملکرد جستجوی آنها در سامانههای بازیابی اطلاعات است.
A study of the effects of user characteristics on mental models of information retrieval systems.