بررسی اثر ویژگی‏های مورفومتری در پراکنش سطوح واریزه‏ای (مطالعه موردی: ناهمواری آتشگاه در جنوب شهرستان پاوه، استان کرمانشاه) مقاله

جغرافیا و پایداری محیط زمستان 1396 - شماره 25 ، ب (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 35 تا 52 )

کلیدواژه ها: شیب دامنه واریزه تحلیل واریانس پاوه Solar Radiation Paveh Scree Slopes Aspects ANOA

چکیده:

واریزه‌ها شواهدی از رفتار سنگها در مقابل نوسانات دما و رطوبت هستند. تغییرپذیری مکانی سطوح واریزه‌ ممکن است، با ویژگی‌های مورفومتری بیشتر شود. هدف از این پژوهش تعیین سهم عوامل محیطی در پراکنش سطوح واریزه‌ای است. در ابتدا در جنوب شهرستان پاوه، 419 سطح واریزه‌ای با روش طبقه‌بندی نظارتشدة تصاویر سنجش از دور شناسایی شدند. در بررسی اثر عوامل محیطی روی پراکنش واریزه، پارامترهای شیب، جهت دامنه، انحناء، طبقات ارتفاعی و تابش خورشیدی با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی و توابع تحلیل مکانی آرک جی.آی.‌اس. استخراج شدند. عامل شیب در پنج طبقه، جهت دامنه در هشت طبقه، تابش خورشیدی در پنج طبقه و انحنای زمین، طبقهبندی شدند. خصوصیات این پارامترها به محدوده‌های واریزه‌ای و غیر واریزه‌ای تخصیص یافت. برای مناطق غیر واریزه‌ای نقاطی به صورت تصادفی انتخاب شدند. ویژگیهای مورفولوژیک آنها محاسبه برای اطمینان از نرمال بودن داده آزمون کلموگرف - اسمیرنف اجرا شد. داده مکان‌های غیر واریزه در سطح اطمینان (0/15< p-value ) نرمال تشخیص داده شدند. داده‌های واریزه نیز پس از انجام تبدیل باکس- کاکس نرمال شدند (0/13< p-value ) . مقایسه میانگین پارامترهای هر محدوده به روش آنالیز واریانس انجام شد. واریانس بین متغیر وابسته و عوامل شیب، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، فرم زمین، میانگین انرژی دریافتی از خورشید بررسی شد. نتایج نشان داد که تفاوت شیب، جهت دامنه، انرژی دریافتی از خورشید و فرم دامنه و ارتفاع در انتشار نقاط واریزه از نظر آماری در سطح 05/ 0 < P معنادار است. برای نقاط غیر واریزه‌ای فقط در عامل انرژی دریافتی و نقاط تصادفی تفاوت بین آنها معنادار بود و در سایر عوامل تفاوت معناداری در سطح 05/ 0 < P مشاهده نشد. اثر عامل شیب یعنی طبقه 25 تا 35 درجه، جهت جنوبی شرقی، میزان آفتابگیری و جهت دامنه نسبت به سایر طبقه‌ها در پراکنش واریزه بیشتر است.

Scree slopes are the evidence of rock behavior against the fluctuations of temperature and humidity.The goal is to determine the contribution of geomorphologic and solar radiation factors to the distribution of destructive evidence. In the study area, there are many debris with bright, uncoated tones. Initially, 414 scree slope zones were identified by classification method on a remote sensing image. Then, in order to investigate the effect of environmental factors on variance distribution, slope parameters, amplitudes, curvature, elevation classes and solar radiation were extracted using DEM and ArcGIS spatial analysis functions. The slope factor in five Classes, direction the eight-class aspect, solar radiation, was classified into five classes and curvature, and the characteristics of these parameters were assigned to scree slopes and non-scree slopes boundaries. Besides, some points were randomly selected for non-scree slopes areas. Their morphological data were calculated to ensure that the Kolmogorov-Smirnov test data were normal. Data of non-scree slope locations were detected at a confidence level of p-value> 0.15 normal, but the data transformation after the conversion of the box-cox were normalized (p-value> 0.13) .The mean comparison of each parameter was done by ANOVA method. The variance between the dependent variable and slope factors, direction of aspect, altitude, ground curvature, mean of the energy received from the sun was investigated. The results showed that the slope difference, the direction of altitude, and the energy received from the sun are statistically significant at P> 0.05. For non-scree slopes points only significant difference was found between the energy factor and the random points, and in other factors there was no significant difference in the level of P> 0.05. The effect of the slope factor is 25 to 35 degrees, to the southeastern direction, the amount of sunshine and the direction of the range is greater than the other classes in the distribution of debris.

خلاصه ماشینی:

نکات جدید و مهم در این مقاله برای شناسایی سطوح واریزه‌ها از طبقه‌بندی تصویر ماهواره‌ای، لایه تابش خورشیدی، تحلیل آماری تفاوت میانگین واریزه‌ها در هر یک از طبقات عوامل، استفاده می‌شود و با آزمون توکی کرامر آنالیز واریانس کامل می‌گردد (جباری، 1385: 182)؛ اشاره نمود. در هشت جهت اصلی، داده‌های واریزه‌ای بررسی شد، خلاصة آماری نشان داد که درصد فراوانی سطوح واریزه‌ها در جهت جنوب شرقی، شرق و شمال به ترتیب 8/27، 9/15، 2/15 است (جدول 2). مشخصات آماری سطوح واریزه‌ای برحسب عوامل شیب، جهت شیب و ارتفاع (رجوع شود به تصویر صفحه) - تابش رسیده به سطح زمین، تابع عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، نمای آسمان منطقه و دورنمای آن است. نتایج تحلیل واریانس نشان می‌دهد که میانگین شیب واریزه‌ها برحسب کلاس جهت در سطح اطمینان 05/ 0p > معنی‌دار نیست؛ یعنی سطوح واریزه بر اساس طبقات شیب، جهت‌های دامنة مشابه دارند (شکل 4 و جدول 5). تفاوت میانگین واریزه‌ها نسبت به جهت دامنه در برابر طبقات شیب اختلافشان در سطح (05/0p<) معنی‌دار است، اما در ناحیة شاهد، اختلاف جهت شیب و گروه شیب معنی‌دار نبود، این خود دلیلی بر استقلال عامل جهت شیب و شیب در سطوح واریزه‌ای است (جدول 6، شکل 6). با مقایسة میانگین ارتفاع سطوح واریزه‌ای نسبت به جهت مشاهده شد که میانگین یکسان نیست و اختلاف در سطح اطمینان 05/0 <p معنی‌دار است؛ اما در نواحی شاهد (بدون واریزه) اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (جدول 10 و شکل 6).

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود