چکیده:
هدف: مسئله اصلی این تحقیق، مقایسه مبانی معرفت شناسانه و هستی شناسانه مکتب حلقه (عرفان کیهانی) با قواعد فلسفی، به ویژه قواعد حکمت اسلامی بوده است.
روش: روش این تحقیق، اسنادی- تحلیلی است و با مراجعه به متون موجود از موسس عرفان کیهانی، مبانی معرفت شناختی و هستی شناختی آن گزارش و با آرای فیلسوفان مسلمان مقایسه شده است.
یافته ها و نتیجه گیری: نتیجه این مقایسه، تغایر اساسی میان آموزه های بنیادین مکتب حلقه با آموزه های فلسفی و در نتیجه، عدم امکان دفاع عقلی از ادعای عرفان حلقه است. از جمله اشکالات وارد بر این مکتب، غفلت از تفاوت قلمرو منابع معرفتی، آمیختگی احکام جهان غیر محسوس با محسوسات، خلط میان حقیقت و ثبات، بی اعتنایی به جایگاه استدلال عقلی و روش برهانی و سرانجام، تلقی کارکردگرایانه از صدق است.
Objectives:The main Purpose of this paper is to compare the epistemic and ontologic foundations of halqe's school with the philosophic principles، particularly the principles of Islamic Philosophy.
Method: This research's method is attribute ans analitic and by referring to the founding texts of halqe's school، reported the epistemic and of the invisible realm of the sensations، confusion of truth and stability as well as a no ontologic foundations of this and compared with the views of Muslim philosophers.
Results and Conclusion: The results of the study indicat that there is a significant diffrance betweenhalqe's school and philosophical teachings .Some of the problems are: neglecting the differents between the sources of knowledge and ignoring the place of rational argument and pragmatic view of truth.
خلاصه ماشینی:
از جمله اشکالات وارد بر این مکتب، غفلت از تفاوت قلمرو منابع معرفتی، آمیختگی احکام جهان غیر محسوس با محسوسات، خلط میان حقیقت و ثبات، بیاعتنایی به جایگاه استدلال عقلی و روش برهانی و سرانجام، تلقی کارکردگرایانه از صدق است.
ب - چگونه دریافتید حقایق متعددی در خارج از ذهن ما وجود دارند که فرکانسهای مختلفی از آنها به چشم میرسد و به کمک حواس میتوان آنها را شناخت؟ آیا نمیتوان فرض کرد تمام فرکانسهایی که از اشیای متعدد تصور میکنیم، از یک شیء باشد؟ آیا بدون استناد به اصل علیت و نتایج آن، از جمله قاعدۀ الواحد در فلسفه، میتوان این احتمال را نفی کرد؟ چ - چه کسی فهمیده است که برخی تصاویر مانند دوار بودن آتش در آتشگردان خطا هستند؟ - آیا میتوان همزمان با پذیرش مدعیات مؤسس عرفان حلقه، نقیض مدعیات ایشان را نیز پذیرفت؟ آیا عرفان حلقه از اصل تناقض بهره نجسته است؟ د - آیا عرفان حلقه برای اثبات سخنان خویش مقدمات را کنار هم نمیچیند و نتیجهگیری نمیکند؟ ح - چگونه دریافتید حرکت، امری توهمی است؟ مگر حس به تنهایی میتواند توهمی یا غیر توهمی بودن ادراکات حسی را تشخیص دهد؟ حس فقط حس میکند؛ هم حرکت را حس میکند و هم امر ثابت را؛ چه کسی یکی را توهمی و دیگری را غیر توهمی دریافته است؟ ف - آیا مکتب حلقه از تعمیم استفاده نمیکند؟ از علیت و نتایج آن چطور؟ ط - چگونه میتوان دربارۀ مفاهیمی چون: حقیقت جهان، خدا، اعدام و...