چکیده:
آسیب پذیری اقتصادی درجه تاثیرپذیری کشورها از شوک ها و منحرف شدن از مسیر رشد و توسعه را نمایش می دهد و در طرف مقابل تاب آوری اقتصادی درجه و توانایی بازیابی مسیر رشد و توسعه را. بنابراین این دو عامل در کنار یکدیگر سطح رفاهی کشور را تعیین می کنند. از آنجا که بهره وری عوامل تولید مهم ترین عامل در تعیین سطح رفاهی کشورها می باشد این اهمیت می یابد که اثرپذیری بهره وری کشورها از درجه آسیب پذیری و تاب آوری مورد واکاوی قرار گیرد. بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از روش GMM برای دوره زمانی 2014-2005 و برای 18 کشور نفتی تاثیرپذیری بهره وری نیروی کار از تاب آوری اقتصادی و آسیب پذیری اقتصادی مورد توجه قرار داده شده است.
نتایج مطالعه برنقش مثبت و تعیین کننده تاب آوری و نقش منفی و مخرب آسیب پذیری در ارتقاء بهره وری نیروی کار تاکید دارد. کشورهای نفتی که از سطح پایین بهره وری رنج می برند، به خصوص ایران، باید بسیار روی کاهش آسیب پذیری و افزایش تاب آوری خویش تمرکز نمایند. برای کاهش آسیب پذیری باید از سمت اقتصاد تک محصولی به سمت تنوع صادراتی حرکت نمود و وابستگی به کالاهای استراتژیک را کاهش داد. برای ارتقاء تاب آوری نیز باید بر ثبات اقتصاد کلان، بهبود کیفیت نهادها، اصلاح ساختار بازارها و بهبود سرمایه انسانی تمرکز داشت. پرواضح است که این مهم بسیار سخت و دشوار خواهد بود اما عدم دستیابی به آن، تجربیات تلخ سال های کاهش درآمدهای نفتی به خصوص سال های تحریم را تکرار خواهد کرد.
Economic vulnerability shows the exposure of the economy to exogenous shocks and deviations from the path of growth and development. On the other hand, the resilience of the economy is the ability to recover the mentioned path of growth and development. Therefore, these two factors determine the level of welfare of the economy. Since the production factor productivity is the most important variables in determining the level of welfare of the economy, it is important to be measured the taking effect of the economic productivity from economic vulnerability and resilience. Therefore, in the this study, with employing the Panel GMM method for the period 2005-2014 and for eighteen oil-rich countries, the impact of economic vulnerability and resilience on labor productivity has been considered. The results of this study show that economic resilience has the significant and positive effect while the economic vulnerability has the significant and negative effect on the productivity of labor factor of production. Oil-rich countries, especially Iran, should be focused on reducing their economic vulnerability. To reduce economic vulnerability, shifting from single-product economy to export-diversified economy and reduce dependence on strategic goods will be suggested. To improve economic resilience, focusing on macroeconomic stability, improving institutional quality, improving the structure of markets, and improving human capital will be recommended. It is clear that these policy-induced recommendations would be so hard, but failing to achieve them, it leads to the bitter experiences such as decline in oil revenues, especially the sanction conditions.
خلاصه ماشینی:
بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از روش GMM برای دوره زمانی ٢٠١٤- ٢٠٠٥ و برای ١٨ کشور نفتی تأثیرپذیری بهره وری نیروی کار از تاب آوری اقتصادی و آسیب پذیری اقتصادی مورد توجه قرار داده شده است .
عموما بحث میشود که دولت های کوچک ، به ویژه آن هایی که جزیره ای هستند، به دلیل درجه بالای باز بودن اقتصاد و تمرکز صادراتی از لحاظ اقتصادی بیشتر آسیب پذیر هستند و بیشتر در معرض شوکهای برونزا قرار میگیرند که نتایج نامطلوبی برای توسعه اقتصادی این کشورها دارد، اما شواهد تجربی نشان میدهد بسیاری از کشورهای کوچک علی رغم اینکه در معرض شوکهای برونزای بیشتری هستند، در مقایسه با دیگر کشورهای در حال توسعه از تولید ناخالص داخلی سرانه بالاتری برخوردار هستند.
، اثر شوکهای منفی نسبت به کشورهای توسعه یافته بزرگ تر و طولانیتر بوده و هزینه نوسازی و احیاء نیز، گرایش به منحرف نمودن و اتلاف منابع سرمایه گذاری دارد که نتیجه آن ، کاهش بهره وری و رشد اقتصادی این نوع کشورها در بلندمدت است .
متغیرهایی که در این مطالعه برای محاسبه شاخص آسیب پذیری و تاب آوری بریگوگلیو مورد استفاده واقع شده به شرح جدول (١) و (٢) است .
تاب آوری کشورها وقتی بالا است که ثبات اقتصاد کلان (تورم پایین ، بیکاری اندک، کسری بودجه جزئی) حاکم بر فضای اقتصادی آن ها است ، فضای رقابتی و کارایی ویژگی بازارهای آن ها است ، سرمایه انسانی از سطح قابل توجه برخوردار است و حکمرانی خوب ویژگی فضای اقتصادسیاسی کشورها است و اینها همه از مهم ترین عوامل رشد و ارتقاء بهره وری هستند.