چکیده:
امروزه بسیاری از پژوهشگران اتکا به خودرو شخصی در انجام سفرهای درون شهری را به عنوان یکی از اصلیترین چالشهای
نظام شهرسازی کشور بر میشمارند. این شیوه از سفر در شهرها باعث شده تا روز به روز از کیفیت محیط های شهری کاسته شود و در
نهایت شهرها با انبوه مشکلات از قبیل افزایش میزان هزینههای زندگی، آلودگی هوا، افزایش میزان تصادفات، افزایش میزان مصرف
سوختهای فسیلی، و در یک کلام تنزل شرایط زندگی و به تبع آن افت کیفیت زندگی مواجه شوند. یکی از عوامل کالبدی مورد نظر در
این مقاله، نحوهی چیدمان کاربریها در شبکه ی معابر است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. به واسطهی مطالعات این
حوزه میتوان آثار احتمالی استقرار کاربریها بر انتخاب وسیلهی سفر شهروندان را برآورد نمود و مشخص خواهد شد که در صورت
لزوم، کاهش خودرو محوری و ترویج شیوههای سفر سبز همچون پیاده روی، دوچرخه سواری و استفاده ازحمل و نقل عمومی، -
کاربریها چگونه باید توزیع شوند. به همین منظور، منطقهی هفت کلان شهر قم مورد مطالعه قرار گرفته است. فرآیند پژوهش توصیفی –
تحلیلی است و مطالعات کتابخانهای از طریق فیشبرداری و مطالعات میدانی با بهرهگیری از برداشتهای ترافیکی انجام شده است. در
تحلیل دادهها از محیط نرمافزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی و افزونهی چیدمان فضا بهره گرفته شد. یافتههای تحقیق بیانگر همبستگی
معنیدار میان شاخصهای چیدمان فضایی، درجهی تمرکز کاربریها وفراوانی سفرهای متکی بر خودرو است. بر همین اساس، ضروری
است در خلال مطالعات طرح جامع حمل و نقل و ترافیک و طرح جامع تفصیلی به عنوان اسناد اصلی مدیریت توسعه شهری، توجه -
ویژهای در تبیین اثرگذاری توامان عوامل مرتبط با کاربری زمین بر انتخاب وسیله ی سفر از دیدگاه چیدمان فضا صورت گیرد.
خلاصه ماشینی:
بر همین اساس ، ضروری است در خلل مطالعات طرح جامع حمل و نقل و ترافیک و طرح جامع-تفصیلی به عنوان اسناد اصلی مدیریت توسعه شهری، توجه ویژهای در تبیین اثرگذاری توأمان عوامل مرتبط با کاربری زمین بر انتخاب وسیلهی سفر از دیدگاه چیدمان فضا صورت گیرد.
نتیجهی این پژوهش آن است که به منظور بهینه شدن وضعیت ترافیک شهر تبریز و بخش مرکزی با اجرای طرح محدودهی ممنوعه و جابجایی کاربریهای جاذب سفر و کاهش عوامل اصطکاک زا، افزایش پارکینگ های طبقاتی و کنترل صحیح ترافیک و نظارت مستمر، ایجاد و بهبود سیستم حملونقل عمومی کارا و با ظرفیت بال ، ایجاد فرهنگ عمومی و ترافیکی، اصلحات هندسی تقاطعهای پیاده و سواره از طریق اعمال مدیریت واحد و منسجم و همهجانبه میتوان به نتایج مثبتی دست یافت.
الگوهای کاربری زمین از نوع مسکونی و غیر مسکونی و ساختار فضایی حاصل از ساز و کار رفتاری میان آنها، اساس و مبانی رفت و آمدهای شهری را تشکیل میدهند و هر اندازه این کاربریها در سطح شهر و محلت صحیحتر مستقر شده باشد، دسترسی به آنها برای شهروندان سهلتر و سادهتر است و مشکلت حملونقل را نیز باعث نمیشود.
تأثیر آرایش فضایی شبکه برتوزیع کاربریها درمنطقه هفت : نتایج حاصل از این تحلیل با توجه به جدول ٤، به شرح زیر است : ارتباط معنادار و مستقیمی میان ارزش یکپارچگی حاصل از تحلیل چیدمان فضا در منطقه هفت شهر قم و جاگیری کاربریها وجود دارد.