چکیده:
هدف پژوهش حاضر، پیشبینی دینداری در میان دانشآموزان براساس سبک های تفکر و صفات شخصیتی آنهاست. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی است و جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان متوسطه دوم ناحیه 2 شهر ارومیه است که در سال تحصیلی 96ـ 1395 تحصیل میکردند. از میان این دانشآموزان، 375 نفر با روش نمونه گیری خوشهای چندمرحله ای انتخاب شده و با پرسشنامه های دینداری خدایاریفرد و همکاران (1388)، فرم کوتاه سبک های تفکر استرنبرگ، واگنر و زانگ (2007) و فرم کوتاه پرسشنامه صفات شخصیت گلدبرگ (1999) مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. برای تحلیل فرضیههای پژوهش نیز از آزمون های آماری ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد سبک های تفکر قانونی، قضایی، اجرایی، کلینگر، جزیینگر، سلسلهمراتبی، سلطنتی، درونی و بیرونی با دینداری رابطه مثبت (01/ 0>P) و سبک های تفکر محافظهکار و هرج و مرج طلب با دینداری رابطه منفی و معناداری دارند(05/ 0>P). از انواع صفات پنجگانه شخصیتی نیز بهجز روانرنجوری که رابطه منفی معناداری با دینداری دارد، سایر صفات رابطه مثبت معناداری با دینداری نشان دادهاند (01/ 0>P). نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نیز نشان میدهد که انواع سبک های تفکر و صفات شخصیتی توان پیشبینی دینداری را در دانش آموزان متوسطه دوم دارند (01/ 0>P). بنابراین نتایج تحقیق شواهدی را مبنی بر ارتباط ویژگی های مطلوب روانشناختی با متغیر دینداری فراهم کرده است.
خلاصه ماشینی:
نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نیز نشان میدهد که انواع سبکهای تفکر و صفات شخصیتی توان پیشبینی دینداری را در دانشآموزان متوسطه دوم دارند (01/0>P).
نتایج پژوهش زارعی و میرهاشمی (1391) در بین دانشآموزان نشان داده که سبکهای تفکر قضایی، اجرایی، سلسلهمراتبی، آزاداندیش، بیرونی و سبکهای نوع اول ارتباط مثبت معنادار و سبک - Buzdar, Ali & Tariq - Sternberg - oligarchic تفکر هرج و مرج طلب ارتباط منفی معنادار با سازگاری تحصیلی دارند و 4/20 درصد از واریانس سازگاری تحصیلی براساس سبکهای تفکر قابل تبیین است.
بررسی پیشینه تحقیق نشان میدهد که رابطه بین 3 متغیر دینداری، صفات شخصیتی و سبکهای تفکر بهصورت همزمان مطالعه نشده و یک خلاء پژوهشی در این زمینه وجود دارد.
بنابراین با عنایت به اهمیت مسئله دینداری و نقش آن در همه ابعاد زندگی بشر، هدف و سؤال اصلی پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که آیا میتوان از طریق متغیرهای سبکهای تفکر و صفات شخصیتی، میزان دینداری در افراد را پیشبینی کرد؟ روش پژوهش روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است.
برای آزمون اصلی پژوهش از رگرسیون چندمتغیری به روش همزمان استفاده شده که مؤلفههای سبکهای تفکر و صفات شخصیتی متغیر پیشبینی کننده و دینداری متغیر ملاک هستند.
نتایج نشان میدهد که ضریب همبستگی چندگانه (R) برای رابطه متغیر سبکهای تفکر و صفات شخصیتی با دینداری (521/0) است و ضریب تعیین مدل (R2) برابر (362/0) است.
معنیدار بودن اکثر پارامترهای برآورد شده مدل رگرسیون خطی به این معنی است که دینداری رابطه خطی معنیداری با سبکهای تفکر و صفات شخصیتی دارد.
بحث و نتیجهگیری پژوهش حاضر با هدف پیشبینی میزان دینداری دانشآموزان براساس سبکهای تفکر و صفات شخصیتی انجام شده است.