چکیده:
تقلید طنزآمیز از علامت تجاری دیگری که در حقوق امریکا و برخی کشورهای دیگر بهعنوان یکی از مصادیق آزادی بیان شناخته شده، ابزاری برای اظهار نظر راجع به محصولاتی است که علامت برای معرفی آنها بهکار میرود. در این نوع تقلید با الگوبرداری از علامت اصلی، شکل مضحکی از آن برای انتقال یک پیام خاص به مخاطب ترسیم میشود. در تقلید طنزآمیز منافع سه گروه مطرح است: دارندگان علائم تجاری که نسبت به آنها از حقوق انحصاری برخوردارند، تقلیدکنندگان که حق آزادی بیان دارند، و عموم جامعه که حق دارند از نتایج مثبت آزادی بیان بهرهمند شوند. در حقوق امریکا و کشورهایی چون فرانسه و آلمان رویۀ قضایی نقش مهمی در برقراری تعادل بین این منافع متعارض ایفا کرده است. شباهت علامت اصلی و علامت تقلیدی و اثر خاص تقلید طنزآمیز نسبت به علامت، به ترتیب موجب طرح دعاوی نقض و تضعیف علامت از سوی دارندگان شده است. در حقوق ایران دربارۀ تقلید طنزآمیز از علامت تجاری دیگری مقررۀ خاصی وجود ندارد، اما اصل 24 قانون اساسی راجع به آزادی بیان مبنای مناسبی برای پذیرش آن است. در این مقاله پیشنهاد شده است این تقلید بهعنوان استثنایی بر حقوق انحصاری دارنده در قانون تصریح شود و حدود و ثغور آن بیان گردد.
خلاصه ماشینی:
com) (تاريخ دريافت : ١٣٩٦/٠٨/١٧، تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/١١/١٦) چکيده تقليد طنزآميز از علامت تجاري ديگري که در حقوق امريکا و برخي کشورهاي ديگـر بـه عنـوان يکي از مصاديق آزادي بيان شناخته شده ، ابزاري براي اظهار نظر راجع به محصولاتي اسـت کـه علامت براي معرفي آن ها به کار ميرود.
در حقوق امريکا براي حمايت از حقوق دارندة علامـت تجاري، دعاوي نقض و تضعيف علامت پيش بيني شده ، اما در حقوق اين کشور با استناد به حق آزادي بيان که در متمم اول قانون اساسي آمده ، اسـتثناهايي نظيـر تقليـد طنزآميـز از علامـت تجاري و تبليغات مقايسه اي ٣ شناسايي شده است که برخي آن ها را «منـافع مربـوط بـه بيـان » ناميده اند؛ استثناهايي که از توانايي افراد بر استفادة آزادانه از علامت تجـاري در کـلام يـا بيـان برخي نظريـات يـا مفـاهيم حمايـت مـيکننـد (٢٢٥.
اما اين راه حل منطقي به نظر نميرسـد، زيرا نخست اينکه استثناهاي عمومي نسبت به علامت تجاري وجود دارد؛ يعني در مـواردي کـه استفاده به طور عمومي يا در جريان تجارت انجام ميشود، رضايت دارندة حـق ضـروري نيسـت (مانند استثناي استيفاي حق که در بند «ج » مادة ٤٠ قانون ٨٦ پيش بينـي شـده اسـت ).
p ,٢٠١٥ ,Kemp, Forsythe, Jones) بــراي نمونــه ، دادگــاه تجديدنظر ناحيۀ ٢ امريکا استفادة طنزآميز از علامت تجاري «Cliffs Notes» به صـورت « Spy Notes»١ را پذيرفت و استدلال کرد احتمال سردرگمي ناچيز اسـت و منفعـت عمـوم در آزادي بيان بر آن غلبه دارد.
اين درحالي است که آزادي بيان که مبنـاي تقليد طنزآميز از علامت تجاري است ، در اصل ٢٤ قانون اساسي به صراحت پذيرفته شده اسـت .