چکیده:
خداوند یکی از مضامین و موضوعات اصلی شعر کودک و نوجوان در کشور ماست. از آنجا که مخاطب این اشعار، امکانات و تجربه های ذهنی کمتری برای درک مفاهیم انتزاعی دارد باید با ابزار مختلف این مفاهیم را برای او عینی و ملموس کرد. بررسی صفات و خطابها و نعمتها و دعاهایی که در شعر کودکان وجود دارد نشان میدهد که شاعران کودک از طبیعت به عنوان ابزاری برای توصیف خداوند و شناساندن او به کودکان و نوجوان استفاده کرده اند. آسمان با متعلقاتش باران ، ابر ، ستاره ، خورشید و ماه و مجموعه زمین با کوه و دشت و دریا و گلها و گیاهان موجود در آن و مجموعه حیوانات و غالبا حیوانات اهلی بویژه پرندگان و بطور خاص پروانه و بلبل و کبوتر هسته اصلی تصاویری هستند که شاعران کودک خلق کرده اند . در شعر کودک ، خدا در جزئی ترین پدیده های طبیعت حضور دارد و با تمام اجزا و عناصر آن گره خورده است. خدا در شعر کودک با نگاه وحدت وجودی که میراث عرفان است، نگریسته شده است.
خلاصه ماشینی:
بررسـی صفات و خطابها و نعمتها و دعاهایی که در شعر کودکان وجـود دارد نشـان میدهـد کـه شاعران کودک از طبیعت به عنوان ابزاری برای توصیف خداوند و شناساندن او به کودکان و نوجوان استفاده کرده اند.
«این ادبیات برای کودکان به وجود می آید چون خوانندگان این آثار در سنین رشد فکری و عاطفی هستند خالق اثر بخصوص وظیفه دارد با پیـام خـود بـه رشد همه جانبه کودک و نوجوان کمک کند.
بـا ایـن بررسی میخواهیم ببینیم خدا چگونه و با چه صفاتی و در چه هیاتی بـرای کودکـان ترسـیم شده است و آیا این تصویر برای کودک قابل درک است ؟ ١- ١- ترکیبات وصفی و اضافی در اشعار مورد مطالعه ، معمولا نام خداوند را تنها نمی آورند و برای خطاب خداوند چـه به صورت مخاطب حاضر و چه به صورت غایب از ترکیبات وصفی و اضافی استفاده می شود.
پروین دولت آبادی ( همان : ١٧) ٢-٢- یکی دیگر از نعمتهای خدواند که در شعر کودک به آن توجه شده اعضـای بـدن انسان و توانائیهای جسمی اوست در این اشعار بویژه بر چشم تاکید شده است : دو تا تیله داری تو در چشمهایت / دو تا تیله کوچکی که / خـدا آفریـده برایـت / هـزاران پرنده ستاره درخت / در آن تیله هاست / که هر یک از آنها/ نشان وجود خداست .
مصـطفی رحماندوست (همان :٣٦) ٢-٣- یکی دیگر ازعطیه های خداوند برای کودکان پدر و مادر است در اشـعار کودکـان پدر و مادر حضور چشمگیری دارند و کودک خدا را به خاطر وجود آنها شکر میکند: تـویی که داده ای به من / زبان و پا و دست و سر / دو تا فرشته داده ای به نام مادر و پـدر.