چکیده:
خواجه حسین بن غیاث الدین محمد مشهدی متخلص به ثنایی(متوفی 996 ﻫ .ق) از قصیده سرایان برجسته قرن دهم هجری است . وی بخشی از دوران زندگی خود را در ایران و بخش دیگر را در هند گذرانده است. خواجه حسین شاعر عصری است که شعر فارسی در حال گذر از دوره ای به دوره دیگر است ازاین رو برخی از پژوهشگران او را از شعرایی میدانند که در تغییر سبک تاثیری بسزا داشته است. ازثنایی مشهدی دیوان، اسکندر نامه، ساقی نامه و نامه ای در درست است که هیچکدام به چاپ نرسیده است. این مقاله ضمن مروری بر آثار ثنایی به بررسی ویژگیهای سبک شناسی زبانی و ادبی شعر وی پرداخته و با توجه به شعر معاصران او تاثیر ثنایی را در تغییر سبک از عراقی به هندی مورد بررسی قرار داده است .
خلاصه ماشینی:
مقدمه ثنایی مشهدی از قصیده سرایان مشهور قرن دهم هجـری اسـت ،بنـا بـه گفتـه خـودش در جوانی شعر نمیگفته است و بعد بر اثر دیدن رؤیایی بـه شـاعری روی مـی آورد و در زمـانی کوتاه آوازة شاعری او سراسر ایران و همسایگان شرقی را در مینوردد.
٢. زندگی نامه خواجه حسین بن غیاث الدین محمد مشهدی متخلص به ثنایی ٢ از قصیده سرایان برجستة قرن دهم هجری است .
با توجه به اینکه ثنایی در مقدمة دیوانش نام خود را حسین بن غیاث الدین محمد مشهدی یاد کرده است ؛ از این رو قول فخرالزمانی که نام و لقب پدر وی را غیاث الدین علی آورده است درست نیست (تذکره میخانه : ١٩٨) و آذر بیگدلی عنایت آورده است که به نظر می آید تصحیف غیاث باشد.
ساختار این سـاقی نامـه ماننـد دیگـر ساقی نامه های سروده شده در قرن دهم همراه با مـدح اسـت ؛ بـدین ترتیـب کـه ثنـایی در اواسط ساقی نامه به منقبت حضرت علی (ع ) و در پایان به مدح ابراهیم میرزا پرداخته است .
شده است در این مقاله به نشانه های سبک هندی در دیوان ثنایی پرداخته شده است ؛ شـواهد از قصیده و غزل براساس نسخة خطی کتابخانه مجلس شورای ملی به شمار ٢٣٩٠: ویژگیهای زبانی واژه های جدید برخی از واژه ها، ترکیبها و عبارتهایی که در سبک عراقی بسیار کم بسامد اسـت و یـا اصـلا بکــار نمیــرود، و در ســبک هنــدی رواج مــی یابــد، در شــعر ثنــایی دیــده میشــود مانند:منقل ،عینک ،التهاب ،حباب ، دخان ،طناب و...