چکیده:
درمقاله حاضر به بررسی سبک اشعار ولایی عرفی شیرازی شاعر قرن دهم میپردازیم. عرفی شانزده قصیده در مدح و منقبت پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) سروده است.در یک مثنوی، معراج پیامبر (ص) را بر وزن مخزن الاسرار نظامی سروده و مناقب حضرترسول (ص) را در مثنویهای جداگانه ای ذکر کرده است. در بررسی سبکی ، اشعار ولایی عرفی شیرازی را از لحاظ فرم و محتوا بررسی میکنیم. در بررسی فرم شعر، مختصات ادبی، مختصات زبانی و موسیقی شعر بررسی میشود. در مختصات ادبی به بررسی چگونگی بکارگیری فنون ادبی، معانی، بیان، بدیع و میزان فصاحت شعر میپردازیم. سپس مختصات فکری و اعتقادات کلامی شیعه که در اشعار ولایی مطرح شده است بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
» در این مجال به بررسی سبک اشعار ولایی عرفی که شـامل قـصایدی در مـدح حـضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله ) و حضرت علی (علیه السلام ) اسـت و چنـد مثنـوی کـه در مدح و منقبت حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله ) و معراج ایشان است ، میپردازیم .
(290 این بیت عرفی مثال مطلب ذکر شده است : ٤٠/٥٠ اگر ز روی ضمیرت نقاب برخیزد بــه رنــگ ســایه شــود آفتــاب چــشمه نــور تشبه محسوس به محسوس ٢/٦٤ گرمابــه جهــان جــلال تــرا بــود از مهر و ماه جـام و ز هفـتم سـپهر طـاس ١/١٣٣ای مرا بر زشتی اعمال ،نومیدی گـواه دورم از حسن عمل چون روسپیدی از گناه ٢٠/٣٨ کتابه اش که بودسرنوشت عالم کون چو بوی جامـه یوسـف بـرد ز دیـده غبـار تشبیه معقول به محسوس ٢/٧٥ لطــف تــو چمــن طــراز امکــان خــــــشم تــــــو خــــــزان آفــــــرینش عرفی از تشبیهاتی که پیچیده تر درک میشوند استفاده میکند و این به نازک خیـالی در شعر سبک هندی مربوط است .
با اینکه هفتاد و هفت صفحه از دیوان شاعر به مدح پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آلـه ) و حضرت علی (علیه السلام ) اختصاص یافته است ، اما تنها در چند بیت محـدود بـه اعتقـادات شیعه میپردازد که عبارتند از: جبر و اختیار، شفاعت و قلمرو عقل و شرع .