چکیده:
برخلاف افراط و تفریط‌های مکاتب مدعی احیای حقوق بشر، در آموزه‌های قرآن کریم، جنسیت در هویت و جایگاه انسانی هیچ نقش و تأثیری ندارد، از این روی در بسیاری از احکام و تکالیف فردی میان زن و مرد تشابه و اشتراک کامل وجود دارد و در این زمینه تفاوتی بین آن‌ها نیست. در عین حال به اقتضای پاره‌ای تفاوت‌های طبیعی و در راستای حفظ مصالح اجتماعی، مجموعه‌ای از تفاوت‌های جنسیتی که فاقد هرگونه بار ارزشی‌اند، در بین زن و مرد مفروض گرفته شده است. در نتیجه موجب تفاوت پاره‌ای از حقوق و تکالیف آن‌ها گردیده است. از این روی مقاله حاضر، ضمن نگاهی کوتاه به احکام مشترک میان زن و مرد اعم از تکالیف فردی و احکام جزائی در قرآن، با تحلیل مضامین آیات قرآن و با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه و نقد برخی از دیدگاه‌ها، تفاوت‌های حقوق و تکالیف اجتماعی زن و مرد و همچنین منشأ آن را در هفت محور مورد مطالعه قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
اما نسبت به فراتر از سطح يادشده ، همـواره تفـاوت هـايي ميان ميزان پوشيدگي زنان و مردان در جوامع گوناگون وجود داشته است و قـرآن کـريم نيز با عنايت به تفاوت هاي طبيعي زن و مرد به ويژه جـذابيت هـاي جنسـي بـدن زنـان ، محدوديت بيش تري براي پوشش و به اصطلاح ، حجاب آنان مقرر کرده که احکـام آن در دو آيه مجزا بيان شده است .
در مورد زينت غير ظاهر که زنان بايد از مردان نامحرم بپوشـانند، دو احتمـال مطـرح است : ٨٨ /فصلنامه مطالعات قرآني، سال نهم ، شماره ٣٤، تابستان ١٣٩٧ نخست آنکه زينت به معناي زيورآلات باشد و نهي از آشـکار نمـودن آن هـا نـاظر بـه فرض قرارگرفتن آن ها روي بدن باشد؛ در نتيجه ، آشکار نمودن قسمت هايي از بدن مانند سر، گردن ، سينه ، گوش ها و بالاي مچ دست ها نيز که اين زيورآلات بـر روي آن هـا قـرار ميگيرند، حرام خواهد بود(مراغي ، بي تا، ج ١٨: ٩٩).
بدين بيان که اهميتي که اسلام براي نقش هاي مادري و همسري بـه عنـوان نقـش هـاي انحصاري و بيبديل زنان قائل بوده ، موجب گرديده زنان از انجام وظيفه نـان آوري معـاف شوند و مسئوليت تأمين مخارج زندگي آنان و فرزندانشان بر عهده مردان قرار گيـرد کـه ٩٦ /فصلنامه مطالعات قرآني، سال نهم ، شماره ٣٤، تابستان ١٣٩٧ در ازاي آن ، اسلام با وضع برخي قوانين مالي در زمينه ارث و مانند آن ، دسترسـي مـالي بيش تري براي مردان فراهم کرده است .
(
, 
, 
)
