کارکرد روایت در تذکره الاولیاء شیخ عطار نیشابوری مقاله

سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) زمستان 1396 - شماره 38 رتبه ج (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 147 تا 164 )

کلیدواژه ها: روایت عطار وجه لحن کانون روایت تذکره الاولیاء Narrative Attar ul Tone Facet Tadhkirat Awliyā focus of narrative

fa en

چکیده:

روایت شناسی بر ساختار روایت که نوعی شیوه نقل از طریق روایت است،تکیه دارد. روایت، میتواند به صورت: گفتاری، نوشتاری، تصاویر متحرک یا ثابت باشد؛ به همین منظور، دایره وسیعی از شکل های گوناگون را در برمیگیرد از جمله: کتاب، روزنامه، رمان، فیلم، نقاشی و... روایت همچنین در حوزه های گوناگونی نظیر: ادبیات، دین، فلسفه و بطور کلی در همه علوم، مطرح است. مقاله حاضر به بررسی و کارکرد روایت در تذکره الاولیاء عطار بر اساس دیدگاه ژنت پرداخته است؛ به همین منظور، به روش تحلیلی و توصیفی پس از تبیین نظریه روایت بر اساس دیدگاه ژنت، مهمترین نشانههای آن از جمله: زمان روایت که شامل طول، ترتیب و بسامد است؛ وجه یا حالت در روایت که شامل فاصله و چشم انداز است؛ و لحن یا آوا که شامل زمان و مکان راوی یعنی راوی درون متنی و برون متنی است، در تذکره عطار مورد بررسی قرار گرفته است. حاصل مهمترین یافته های تحقیق حکایت از آن میکند که: به دلیل ساختار خاص حکایت های عطار، کارکرد روایت بیشتر به صورت گفتگو محوری در کنار حذف یا فشردگی زمانی و همچنین تکرار برخی از موضوعات، بصورت درون متنی و گاهی برون متنی است

خلاصه ماشینی:

اما قبل از ورود به این بحث درباره سطح اول از نظر ژنت که داستان است و ژنت آن را توالی واقعی رویدادهای روایت شده میداند نه آن گونه که در متن آمده لازم به ذکر است که چون تذکره الاولیاء از داستانهای مجزا دربارة زندگی اولیاء الهی تشکیل شده ، ارائۀ این سطح از دیدگاه ژنت در این مقاله ، ممکن نیست زیرا بیان تمامیاین رویدادها یکی به دلیل زیادبودن آنها و دیگری به دلیل عدم ساختار داستانی قوی آن به جهت کوتاه بودن که فاقد پیرنگی محکم است ، میسر نمیباشد. این موضوع در مورد سطح دوم از دیدگاه ژنت نیز به دلیل تعداد زیاد داستانهای مربوط به زندگی و احوال اولیاء الهی و روایت آن از زبان عطار که در واقع به تعبیر ژنت همان گفتمان متن است و عبارت از ترتیب رویدادها در متن میباشد نه ترتیب و توالی واقعی آنها صدق میکند اما قطعا بین این دو سطح یعنی داستان و روایت در تذکره الاولیاء، تفاوتهایی وجود دارد که این تفاوت میان متن تذکره الاولیاء به عنوان روایت و آن چه که به عنوان حوادث واقعی مربوط به زندگی اولیاء الهی است وجود دارد و بررسی مؤلفه هایی که در تفاوت روایت از داستان ، با خود داستان وجود دارد، بر اساس دیدگاه ژنت مؤلفه هایی که به ما یاری میرسانند تا تعامل و تمایزی که بین داستان و روایت داستان وجود دارد آشکار گردد عبارت است از مؤلفۀ زمان ، وجه یا حال و هوا و لحن یا صدا که به ترتیب به بررسی این مؤلفه ها در تذکرة عطار میپردازیم .

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود