نگاه دیگرگون صائب تبریزی به خورشید (آفتاب) مقاله

سنت ادبی، جریانی تکرار شونده در شعر است که مورد پسند اهل ادب قرار گرفته و شعرا به تقلید از قدما بدان تمسک میجویند. رفته رفته تکرار بی رویه، موجب ملال و بی میلی صاحبان ذوق میشود و شاعری باقریحه در مسیر خلاف این سنت حرکت کرده، به ابداع و نوآوری شاعرانه دست میزند. تلاشی که صائب تبریزی پس از اشباع مضمونهای شعر عصر تیموری بدان دست زد و هنجارشکنی سنتهای ادبی را پیش گرفت و مضمونهایی بکر و تازه را در شعر وارد کرد. در تحقیق حاضر به بررسی هنجارشکنی آفتاب (خورشید) در چهار سطح برتری دیگران، بی­اعتباری، نگاه نو به صفات مثبت و صور خیال پرداخته شده است. تصویرسازی او اغلب به بی­اعتباری و برتری دیگران به آفتاب (خورشید) نظر داشته تا در مسیر مخالف با جریان شعری حرکت کرده باشد.

Literary tradition is a recurrent movement in poetry, which has attracted the attention of literary men, and made poets to observe it in pursuance of the old poets. Little by little, the excessive repetition cultivated boredom and reluctance in the talented poets, and one [among them] took the reverse line and initiated poetic innovation, i.e. Sa’eb Tabrizi’s effort to deviate from the literary traditions after the saturation of the poetic themes of Timurid era. The present work attempts to evaluate the nature of deviation in [the term] ‘sunlight’ (the sun) at four levels of ‘superiority of others’, ‘disfavor’, ‘new look to the positive attributes’, and ‘imageries’. His imagery has often addressed the disfavor and superiority of others to the sunlight (the sun) so as to oppose the then poetic current.

نگاه دیگرگون صائب تبریزی به خورشید (آفتاب ) ( ص ٢٦٣-٢٤٥ ) 1 دکتر عفت نجار نوبری تاریخ دریافت مقاله : پاییز ١٣٩٥ تاریخ پذیرش قطعی مقاله : پاییز ١٣٩٥ چکیده سنت ادبی، جریانی تکرار شونده در شعر است که مورد پسند اهل ادب قرار گرفته و شعرا به تقلید از قدما بدان تمســـک میجویند. در این پژوهش به هنجارشکنی عنصر آفتاب (خورشید) در دیوان صائب تبریزی پرداخته شده و نگاه تازه و تصویرسازی ابداعی او با مقایسۀ شعر شعرای برجسته نشان داده میشود. پرسش اصلی این پژوهش عبارت اســت از: «صــائب تبریزی از چه شــیوه هایی برای هنجارشــکنی عنصــر آفتاب (خورشید) در دیوان خویش بهره برده است ؟ در باب هنجارشـکنیهای صـائب ، هیچ کار مشـخص ، مسـتقل و معینی شـکل نگرفته و تنها سـید علیمحمد سجادی در کتاب « صائب تبریزی و شاعران معروف سبک هندی» برای نخستین بار هنجارشـکنی صـائب تبریزی را در مفهوم هنجارشـکنی شـعر او مطرح کرده اند.