واکاوی درون دینی راهبردهای حفاظت از اصل استقلال سیاسی دولت اسلامی در روابط خارجی مقاله

حیات دولت اسلامی در روابط خارجی، به حفظ استقلال سیاسی وابسته است. آیات و روایات نیز عالی ترین نگاه راهبردی به حفاظت از استقلال سیاسی دولت اسلامی در حوزه روابط خارجی را عرضه می کند؛ اما اینک و در دولت اسلامی برآمده از انقلاب اسلامی، بیش از هر زمان دیگری به راهبردهای قرآنی و روایی به اقتضای زمان و مکان نیاز داریم. ازاین رو، از سوالاتی که در این عرصه پیش روی ما قرار می گیرد، آن است که آموزه های دینی چه راهبردهایی را برای حفظ استقلال سیاسی دولت اسلامی ارائه می کند؟ خوداتکایی، اقتدار، دیپلماسی، کارآمدی و صلح گرایی، تنها بخشی از راهبردهای حفظ استقلال سیاسی در بعد روابط خارجی خواهد بود. بنابراین می توان گفت این پژوهش به دنبال ارائه کاربردی راهبردهایی است که روابط خارجی یک دولت اسلامی چون جمهوری اسلامی را در چهارچوبه هایی نظیر "نه شرقی و نه غربی" نگاه می دارد. این پژوهش، به شیوه توصیفی- تحلیلی و برمبنای استنطاق آیات قرآن و روایات معصومان درصدد برجسته سازی نقش بیداری اسلامی، هم بستگی و عزم ملی، صلح گرایی با حفظ عزّت و زندگی مسالمت آمیز و عزت مدارانه و نظایر آن در حفظ ماندگاری خارجی دولت اسلامی است.

ازاین رو، از سـؤالاتی کـه در ایـن عرصـه پـیش روی ما قرار میگیرد، آن است که آموزههای دینی چـه راهبردهـایی را بـرای حفـظ استقلال سیاسی دولت اسلامی ارائـه مـیکنـد؟ خوداتکـایی، اقتـدار، دیپلماسـی، کارآمدی و صلح گرایی، تنها بخشی از راهبردهای حفظ اسـتقلال سیاسـی در بعـد روابط خارجی خواهـد بـود. برای حفظ استقلال و تمامیت یک سرزمین ، حاکم جامعۀ اسلامی باید از قـدرت و شجاعت بالایی برخوردار باشد تا بتواند علاوهبر دفع حملات همه جانبۀ دشمنان، در مقابـل وسوسه های فریب کارانۀ آنها نیز ایستادگی کند و دست رد بر سینۀ آنان بزند. در اندیشه های رهبران جامعۀ دینی ازجمله مقام معظم رهبری a نیز بر حفـظ اسـتقلال سیاسی و نفی هرگونه وابستگی در تمام ابعاد آن به جوامع غیر اسلامی تأکید شده و مبارزه با استکبار در سطح جهانی آن، از اهداف جامعۀ اسلامی بیان گردیده است . اگر ایـن اتحـاد و انـسجام اسلامی میان امت اسلامی محقق شود، راهکارهای اساسی دیگری نیز برای حفظ اسـتقلال همـه جانبـۀ جامعـۀ دینـی عملـی خواهـد شـد؛ ازجملـه : قطـع رابطـه ، آنهـم بـه دو روش مسالمت آمیز یا به نحو همکارینکردن با مستکبران ، و دشمن را به رفتار خود واگذار نمـودن، اگر از این راه به زانو در آمد و حاضر شد، دست از ظلم و خیرهسری خود بـردارد کـه هـیچ و اگر حاضر نشد، نوبت به طریق سوم میرسد که عبارت است از قیام مسلحانه ؛ زیرا خداوند به هیچ وجه به ظلم ظالم رضایت نمیدهد، و کسانی که در برابر ظلم او ساکت مـینـشینند، شریک ظلم او هستند.