چکیده:
گرچه عملیات روانی پیشینهای طولانی دارد لیکن مفهوم عملیات روانی و معادل آن جنگ روانی برای اولینبار پس از جنگ اول جهانی مطرح شد. تلاشهای غیرنظامی طرفین درگیر در جنگ حاکی از آن بود که در آینده عملیات روانی سهم و نقشی بیبدیل در پیروزی یا شکست طرفهای درگیر بر عهده خواهد داشت. کمتر از دو دهه بعد، در جنگ دوم جهانی این پیشبینی تا حدود زیادی به حقیقت پیوست. در آن جنگ طرفهای درگیر با بهرهگیری از بیانیههای رادیویی، اعلامیههای تبلیغاتی، سخنرانیهای آتشین و هیجانی و دهها روش و ابزار دیگر، معنای جدیدی به جنگ و عملیات روانی بخشیدند. در آن جنگ نشان داده شد که نه تنها سربازان درگیر در جنگ بلکه غیرنظامیان نیز آماج عملیات روانی قرار میگیرند و ثابت شد که ملتهای غیرنظامی و افکارعمومی آنان در برابر عملیات روانی حتی آسیبپذیرتر از نظامیان هستند.
خلاصه ماشینی:
از آن پس "اعتراف گیری و شست وشــوی مغزی " در زمره روش های عملیات روانی گنجانده شــد، اما جنــگ ویتنام صحنٔە کارزار گســترده ترین بهره گیری از عملیات روانــی بود.
در آن جنگ با بهره گیری از رادیوهای ســری ، تبلیغات ســیاه و روش های به تســلیم کشــاندن اسراء، نشان داده شــد که نه تنها از عملیات روانی می توان برای دســت یابی به مقاصد نظامی بهره گرفت بلکــه می تــوان از آن برای فراچنگ زدن به مقاصد سیاســی و حتی فرهنگی نیز بهره گرفت .
بهره گیــری از پنجــاه میلیارد اعل میه در یک دهه جنگ ویتنام و به تســلیم کشــاندن بالغ بر دویســت هزار چریک ویتنامی ، تنها بخشــی از عملیات روانی بود.
بر این اساس و سال دهم - شماره ٣٧- پاییز ٥١٣٩٢ سخن آغازین با مطالعه پیشینه عملیات روانی به ویژه در دوران معاصر برخی از تفاوت های عملیات روانی جدید با شیوه های سنتی را این چنین می توان برشمرد: ١- عملیات روانی جدید، پدیده ای همیشگی و پیوسته است .