چکیده:
جرم پدیده ای است که از دیدگاه جامعه شناسی، روانشناسی، حقوقی و اقتصادی، مورد مطالعه قرار گرفته است. از منظر اقتصادی، در شرایطی که کشورها دچار مشکلات اقتصادی نظیر تورم، بیکاری، فقر، نابرابری درآمدی و افزایش هزینه های ضروری باشند، انتظار افزایش وقوع جرم اجتناب ناپذیر است. یکی از موارد جرم، سرقت می باشد که نقش پررنگی در آمار جرائم ایفا می کند. در این مطالعه، کوشش می شود که رابطه میان نابرابری های درآمدی و سرقت در مدل اقتصادسنجی بیزین با پیشین جفری[۱] مورد بررسی قرار گیرد. دوره زمانی این مطالعه، از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۱ (به صورت نامتوازن) و مربوط به قلمرو مکانی ایران می باشد. هزینه های آموزشی و تورم نیز به عنوان متغیر های کنترلی مورد استفاده قرار می گیرند. نتایج حاکی از اثر مثبت و معنی دار نابرابری های درآمدی بر سرقت است. همچنین، هزینه های آموزشی مطابق انتظار، رابطه منفی با سرقت داشته؛ اما تورم اثر معنی داری بر این متغیر نداشته است.
خلاصه ماشینی:
در مطالعه پيش رو، سعي شده است تا به تفصيل، به بررسي ارتباط ميان درصد سرقت با نابرابري درآمدي به عنوان متغير اصلي تحقيق )ضريب جيني( و همچنين نرخ تورم و هزينه هاي آموزش و تحصيل به عنوان متغيرهاي کمکي براساس رويکرد پر کاربرد اقتصادسنجي بيزين بپردازد.
در اين رابطه، مطالعاتي در پاکستان در مورد رابطه ميان جرم، نابرابري درآمدي، تورم و فقر انجام شده است که نشان مي دهد متغيرهاي اقتصادي تأثير مثبتي بر روند نرخ جرم در کوتاه و بلند مدت داشته اند )٢٠١٦ ,Muhammad Ahad(.
پژوهشهاي داخلي فيض پور و لطفي )٤٨٣٣(، در مقاله اي تحت عنوان "بررسي تأثير متغيرهاي اقتصادي- اجتماعي بر جرم در کشور، رهيافت تکنيک داده هاي ترکيبي )مطالعه موردي سرقت و قتل("، براي دوره زماني ٤٨٣٤-٤٨١٣، با استفاده از الگوي داده هاي ترکيبي، رابطه ميان عوامل اقتصادي- اجتماعي نظير بيکاري، نابرابري درآمدي، شهرنشيني، فقر و تورم با جرم را مورد بررسي قرار مي دهند.
اشکال مختلف تغيير داده هاي متغير وابسته سرقت مدل بيزين با پيشين جفري در اين مطالعه، از مدل رگرسيوني زير براي بررسي عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم در ايران استفاده شده است: robbery 1gini 2 inf 3exedu )4( که در آن، متغير وابسته robbery نشان دهنده سرقت، gini نشان دهنده نابرابري درآمدي، inf نشان دهنده تورم و exedu بيانگر مخارج و هزينه ها آموزشي صرف مي شود، هستند.