چکیده:
این تحقیق با هدف شناسایی شاخص های ارزیابی عملکرد تعاونی های کشاورزی و نهایتا ارتقای کمی و کیفی این تشکلها و شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی انجام شد. روش تحقیق با توجه به هدف و سوالات تحقیق، کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی می باشد که در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول، به صورت کتابخانه ای تحقیقات و منابع مختلف بررسی و شاخصهای اولیه مرسوم در ارزیابی استخراج گردید و در مرحله دوم از تکنیک دلفی برای تدوین و وزندهی به شاخص ها استفاده شد. نمونه گیری به صورت کاملا هدفمند و از نوع گلوله برفی بوده به طوری که 26 نفرکارشناس مرتبط و آشنا با تعاونیها انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که مهم ترین شاخص ها برای شناسایی موفقیت تعاونی ها را میتوان در شش بعد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، مدیریتی، فردی و آموزشی تقسیم بندی کرد. مهم ترین شاخص های شناسایی شده عبارت اند از: اشتغال زایی، سودآوری، سطح تحصیلات مدیران و اعضا، تخصص مدیران و اعضا، تداوم فعالیت شرکت تعاونی و میزان مشارکت و رضایت اعضا. نتایج وزندهی صاحب نظران و کارشناسان نشان داد سودآوری با مقدار 30 /89 درصد، اشتغال زایی 08 /83 درصد، سطح تحصیلات مدیران و اعضا 20 /86 درصد، میزان مشارکت اعضا 35 /73 درصد و میزان رضایت اعضا با مقدار 27 /78 درصد به ترتیب بیشترین ضریب اهمیت یا وزن را به خود اختصاص داده ند.
This study aimed to identify indicators for evaluating the performance of agricultural cooperatives and trying to promote quality and quantity of agricultural cooperatives and recognizing successful agricultural cooperatives. This study was applied research that was based on qualitative methodology. The data were collected in two phases. Reviewed literature and identifying primary indicators included the first step. The second step، for the purpose of finalizing and weighing the indicators a Delphi technique was used. Twenty-six related experts and specialists were the respondents of Delphi phase that were selected by purposeful and snowball sampling methods. The results showed that the most important indicators for the success of cooperatives could be detected in 6 dimentions such as; economic، social، legal، managerial، educational، and individual.The most important parameters were identified such as; employment، profitability، education level of administrators and members، the expertise of managers، members، continuity of co-operative activity and participation and saticfaction of the members pointed out. Factor of importance or weight given to these experts، the indexes are: profitability 89.30، job creation 83.08، education administrators and members 86.20، participation 76.35 and consent of the members 78.27.
خلاصه ماشینی:
امروزه همه سازمان های دولتی و خصوصی برای توسعه ، رشد و پایداری در عرصه رقابت به نوعی سیستم ارزیابی عملکرد نیاز دارند که در قالب آن بتوانند کارایی و اثربخشی برنامه های سازمان ، فرایند و منابع انسانی خود را مورد سنجش قرار دهند ولی در حال حاضر در کشور تنها چهار شاخص کلی و مبهم اجتماعی (تکیه بر اصول تعاون و تعامل با مدیران )، اقتصادی (بهره گیری بهینه از سرمایه شرکت ، استاندارد بودن تولیدات و دارابودن تراز اقتصادی)، حقوقی (رعایت مقررات تعاونی) و مدیریتی ( مشتری مداری و حرکت در راستای توسعه ) برای ارزیابی عملکرد تعاونی ها مورد استفاده قرار میگیرد(وزارت تعاون ، ١٣٩١) که این شاخص ها برای شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی کافی نبوده و باید شاخص های کامل تر را تدوین کرد.
Time Frame حضرتی و همکارانش (١٣٨٩) در بررسی شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونیهای کشاورزی، شاخص های وجود مشارکت و همفکری بین اعضای تعاونی، برخورداری از تسهیلات دولتی جهت گسترش تجهیزات و فعالیت های کشاورزی، تولید اشتراکی و کاهش هزینه های تولید، جذب و پس انداز سرمایه های اندک کشاورزان به عنوان پشتوانه مالی شرکت ، برگزاری جلسات مجمع عمومی و انتخابات درون سازمانی، آموزش اعضا در زمینه ساختار و قوانین تعاونی، نگرش مثبت اعضا نسبت به نوآوری در تولید، نزدیکی به شهر و سهولت مراجعه به ادارات مربوطه ، بهره گیری از تجارب و مشاوره مدیران واحدهای مشابه را مورد سنجش قرار داده اند.
شاخص های اجماع و اهمیت و وزن بعد فردی شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجه گیری و پیشنهادها نتایج این تحقیق نشان داد که مهم ترین شاخص ها برای شناسایی موفقیت تعاونیها را میتوان در شش بعد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، مدیریتی، فردی و آموزشی تقسیم بندی کرد.