چکیده:
بحث و بررسی در مورد تحلیل و ارزیابی نظام شبکه شهری در سطوح مختلف اعم از ملی یا منطقه ای زمانی آغاز می شود که آرایش و نظم فضایی این شهرها در سطح شبکه شهری از قالب سلسله مراتبی منظم خود خارج شده و به سمت الگویی نامتعادل و ناهماهنگ پیش رود. در چارچوب این الگو، شهرهای بزرگ شبکه همچنان بزرگ و بزرگ تر می شوند و با تمرکز خدمات، سرمایه ها، امکانات و تسهیلات شهری و در نتیجه جمعیت در خود به زیان سایر کانون های شهری شبکه (اعم از شهرهای میانی، کوچک و روستاشهرها) عمل نموده و یک نوع روابط نامتعادل فضایی در شبکه حکم فرما خواهد شد. مقاله حاضر درصدد است که به تحلیل و ارزیابی شبکه شهری استان ایلام با تاکید بر نقش شهرهای کوچک بپردازد. روش عمده تحقیق توصیفی - تحلیلی است و از حیث نوع تحقیق کاربردی می باشد، همچنین در جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های منحنی لورنز، قانون رتبه - اندازه و تعدیل یافته، بهره گرفته شده، نتایج و یافته های این مطالعه نشان می دهد که شبکه شهری استان ایلام همواره با عدم تعادل و ناهماهنگی های بسیاری رو به رو بوده است. شهر ایلام به عنوان نخست شهر منطقه ظاهر شده و با شهرهای بعدی شبکه شکاف چشمگیری دارد. شهرهای کوچک به نسبت مرتبه ای که در سطح شبکه دارا هستند دارای جمعیت بسیار پایین و امکانات محدود بوده، همچنین تعداد شهرهای بسیار کوچک (روستاشهرها) همواره در حال افزایش بوده، در صورتی که جمعیت آن ها فوق العاده پایین است.