چکیده:
با توجه به روند فزاینده شهرنشینی و حجم جمعیت رو به رشد شهری که مشکلات متعدد و گاه به نظر لاینحلی را در جوامع امروز سبب گردیده است، توجه بیشتر به فضاهای اختصاصی شهری بهصورت یک مسئله مهم اجتماعی، امری انکارناپذیر است به این دلیل که فضاهای شهری متاثر از ایدئولوژیهای حاکم بر جامعه شکل گرفتهاند. حال آنکه جمعیت شهرها مرکب از زنان و مردانی است که ساکنین آن تلقی میشوند و گاهی نیاز به فضاهای ویژه برای گفتگو و تصمیمگیری دارند. بنابر مطالب گفتهشده و وجود ایدئولوژی اسلام و ظهور مکتبها و جنبشهای جدیدی همچون فمینیسم، ضمن مشاهدهی فضاهای شهری که سهم بیشتر آن با شخصیتی مردانه شکل گرفتهاند؛ هدف اصلی تحقیق حاضر مقایسه دیدگاه اسلام و فمینیسم در نگاه به شهر و برنامهریزی شهری است که با روش توصیفی_تحلیلی و تکیه بر اسناد مکتوب کتابخانهای انجام گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بین دین اسلام و جنبش فمینیسم، ضمن وجود توجه هر دو به زن در برنامهریزی شهری، تفاوتهای فراوان و معناداری وجود دارد چرا که اسلام ضمن اعتقاد به عدالت بین جنسی، به مقوله فضاهای شهری نیز ورود پیدا کرده و بحث فضاهای عمومی، نیمهخصوصی و خصوصی در سکونتگاهها را دارد در حالیکه فمینیسم بهصورت یک جنبش و با نگاه مردستیزانه، بیشتر خواهان برابری بین زن و مرد است و این بحث به فضاهای اختصاصی در درون شهر کشیده نمیشود بنابراین این موضوع در برنامهریزی شهری میتواند مورد استفاده زیادی قرار بگیرد.
Given the increasing urbanization and the growing urban population, it is undeniable to pay more attention to
specialized urban spaces because urban spaces have been formed under the influence of the ideologies dominant
on the society; however, the cities’ population composed of women and men who are considered as their
inhabitants and sometimes need special spaces. According to the mentioned contents, the existence of the Islamic
ideology, and the emergence of new schools such as feminism, while observing that the urban spaces are mostly
formed based on the male personality space, the main purpose of this study is to compare the Islamic and
feminism viewpoint in urban planning, conducted by a descriptive-analytical method, relying on written
documents. The results of this research indicate that, although both Islam and feminism consider women in
urban planning, there area bundant and significant differences between Islam and feminism, which can be used
in planning.