چکیده:
چالش های دین در دنیای معاصر، جامعه شناسان دینی را بر آن داشت تا الگوها و راهکارهای عملیاتی کردن گسترده و متنوع آن را تبیین نمایند از این رو،برای دین ابعاد متعددی قائل شده، آن را به عنوان پدیده ای چند بعدی معرفی کردند. نظریه گلاک و استارک از جمله مهم ترین نظریه های مطرح در حوزه مذکور است در این نظریه برای دین پنج بعد ذکر شده:1- اعتقادی 2- مناسکی 3- تجربی 4- فکری 5- پیامدی بعد تجربی دین شیوه ای برای احساس حضور خداوند در درون می¬باشد گلاک و استارک برای تجربه دینی چهار شاخص برشمردند: 1- شناخت 2- توجه 3- ایمان 4- ترس مولوی در مثنوی از سه نوع شناخت حسی، عقلی و شهودی سخن می¬گوید. نقش توجه و دعا را در شکل گیری و تکامل شخصیت فردی و اجتماعی آحاد جامعه بسیار تعیین کننده می¬داند. ایمان در مثنوی به عنوان باور قلبی و عملی، عزت، امنیت و اصلاح نابه سامانی¬های اخلاقی– اجتماعی را به ارمغان می¬آورد؛ اما درباره ترس، مولوی دیدگاههای متفاوتی دارد؛ در مراحل و موقعیتهایی آن را میپذیرد و در جایگاههایی، ترس را حجاب بین خلق و خالق دانسته، امید را جایگزین آن می¬گرداند، لیکن در گام های بعدی، از امید هم فراتر رفته، در مسیر خواست و پسند حق به پیش می¬رود.این پژوهش توصیفی – تحلیلی از نوع کیفی و کتابخانه ای است. بنابراین پس از جمع آوری داده های لازم، به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته می¬شود.
خلاصه ماشینی:
تجربه دینی مولوی در مثنوی بر اساس الگوی گلاک و استارک نرجس کوچکی 1 دکتر سید احمد حسینی کازرونی(نویسنده مسئول) 2 دکتر مریم پرهیزگاری 3 چکیده چالش های دین در دنیای معاصر، جامعه شناسان دینی را بر آن داشت تا الگوها و راهکارهای عملیاتی کردن گسترده و متنوع آن را تبیین نمایند از این رو،برای دین ابعاد متعددی قائل شده، آن را به عنوان پدیده ای چند بعدی معرفی کردند.
نظریه گلاک و استارک از جمله مهم ترین نظریه های مطرح در حوزه مذکور است در این نظریه برای دین پنج بعد ذکر شده:1- اعتقادی 2- مناسکی 3- تجربی 4- فکری 5- پیامدی بعد تجربی دین شیوه ای برای احساس حضور خداوند در درون می¬باشد گلاک و استارک برای تجربه دینی چهار شاخص برشمردند: 1- شناخت 2- توجه 3- ایمان 4- ترس مولوی در مثنوی از سه نوع شناخت حسی، عقلی و شهودی سخن می¬گوید.
این دو جامعه شناس، ضمن آگاهی از دشواری های بررسی و مطالعه بعد تجربی دین، روشی را برای تعریف عملیاتی این بعد مطرح نمودند که دربردارنده چهار نوع از جلوه های عواطف دینی شامل، شناخت، توجه، ایمان و ترس بود به نظر می¬رسد یکی از آثار ادبی که قابل تطبیق با تجربه دینی الگوی گلاک و استارک باشد مثنوی معنوی است .
الگوی گلاک و استارک برای دین پنج بعد قایل شده که تجربه دینی از آن هاست و خود دارای چهارمولفه است: 1- شناخت 2- توجه 3- ایمان 4- ترس.
Tehran, Islamic Thought and Culture Research Center, pp.