چکیده:
انقلاب اسلامی ایران را میتوان یکی از مهم ترین پدیده‌های قرن بیستم دانست. در روابط سیاسی- اجتماعی جوامع مدرن، نقش‌پذیری طبقه متوسط جدید در مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی جامعه نکته‌ای قابل کتمان می‌باشد. این طبقه، کانون فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است و این در حالی است که طبقه متوسط جدید به لحاظ جایگاه اجتماعی و اقتصادی بینابینی خود گرفتار حفظ موقعیت و تراکم و انباشت نامحدود ثروت نیست و به خاطر موقعیت‌های شغلی خود بار اصلی انقلاب‌ها، تحولات و اصلاحات آن را بر دوش دارد. تلاش رژیم پهلوی برای حفظ نظام سیاسی پدرشاهی نوین خود که عملاً با مشارکت طبقات اجتماعی منافات داشت و ورود اکثر کشورهای جهان در عرصه توسعه و نوسازی که موجب برانگیختن احساس جمعی طبقه متوسط جدید در ایران گردید رژیم را با معضلات خاصی مواجه ساخت و عملا حکومت را واداشت تا در برخورد با طبقات اجتماعی سیاست دوگانه‌ای اتخاذ نماید و به مهار و کنترل طبقات اجتماعی اقدام نماید.در همین راستا روند نوسازی که در دوران پهلوی دوم تشدید گردید، بی‌توجهی به طبقه متوسط جدید در روند عملکرد حزب رستاخیز در بیگانه سازی هرچه بیشتر این طبقه از حکومت و ساختار پدرشاهی نوین قدرت که با ظهور و قدرت‌یابی طبقه متوسط جدید مخالف است.
خلاصه ماشینی:
این طبقـه ، کـانون فعالیـت هـای سیاسـی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است ، در حالی که طبقه متوسط جدید به لحاظ جایگاه اجتماعی و اقتصادی بینـابینی خـود گرفتـار حفظ موقعیت و تراکم و انباشت نامحدود ثروت نیست و به دلیل موقعیت های شغلی خود بار اصلی انقلاب ها، تحولات و اصـلاحات آن را بر دوش دارد.
تلاش رژیم پهلوی برای حفظ نظام سیاسی پدرشاهی نوین خود که عملا با مشارکت طبقـات اجتمـاعی منافـات داشـت و ورود اکثر کشورهای جهان در عرصه توسعه و نوسازی که موجب برانگیختن احساس جمعی طبقه متوسط جدید در ایران شد، رژیم را بـا معضلات خاصی مواجه کرد و عملا حکومت را واداشت تا در برخورد با طبقات اجتماعی سیاست دوگانه ای اتخاذ کرده و به مهار و کنترل طبقات اجتماعی اقدام کند.
در واقع ، میتوان اذعان کرد برای حفظ ثبات اجتماعی، انجام دادن اصلاحات سیاسی، اجتماعی و حفظ نظام سیاسی کشور باید نقش طبقه متوسط جدید در دوره های معاصر تاریخ سیاسی ایران به دقت ارزیابی شود.
نقش دولت در شکل گیری طبقه متوسط جدید در عصر پهلوی از این حیث مهم است که طبقه متوسط قشر تأثیرگذار بر سیاست های نظام بوده و همواره در تحولات سیاسی- اجتماعی ایران نقش اساسی داشته است و طبق آمار موجود تعداد افراد فعال این طبقه تا یک سال قبل از انقلاب حدود ١/٨ ملیون نفر و ٢٠/٦ درصد کل نیروی کار است .
(
, 
, 
)
